Lefkoşa Türk Belediyesinde III. Derece Çarşı ve Mezbaha İşleri Sorumlusu olarak çalışan Sayın Erkut Özgöray Dairemize yapmış olduğu başvuruda, hizmet şemasında tanımlanan yasal görevlerinin kendisine verilmediğini ve/veya hizmet şemasında tanımlanan görevlerin eğitimi uygun olmayan başka kişilere verildiğini, söz konusu görevlerin kendisine verilmesini yazılı olarak talep etmesine rağmen sonuç alamadığını belirterek Dairemizden yardım talebinde bulunmuştur.
Yapılan başvuru üzerine konu, 38/1996 sayılı Yüksek Yönetim Denetçisi (Ombudsman) Yasası kuralları çerçevesinde incelenmiş ve ekte sunulan rapor hazırlanmıştır.
Sayın Erkut Özgöray III. Derece Çarşı ve Mezbaha İşleri Sorumlusu Kadrosunda bulunmaktadır. Lefkoşa Türk Belediyesi’nde III. Derece Çarşı ve Mezbaha Sorumlusu Kadrosunda kadrolu personel olan Sayın Erkut Özgöray 23 Kasım 2015 tarihli yazı ile İşletmeler Şubesine bağlı Mezbaha Biriminde görev yapmak üzere görevlendirilmiştir. Lefkoşa Türk Belediyesine ait Mezbaha Binası yasal sorunlar nedeniyle açılamamıştır ve/veya söz konusu binanın yapımı tamamlanamamıştır. Bu durum ışığında, Belediye Meclisi, Belediyeler Yasası’nın 48’inci maddesinin 21’inci fıkrasının Belediye Meclisine verdiği yetkiye istinaden, Sayın Özgöray’ı, Tarım Doğal Kaynaklar Bakanlığı ve Gıda Bakanlığı’na bağlı Veteriner Dairesi’nde görevlendirme kararı almıştır. Ancak Belediye Meclisi’nin bu kararı uygulamaya konmamış ve/veya Sayın Özgöray’a bu hususta görevlendirme verilmemiştir.
Lefkoşa Türk Belediyesi bünyesinde Çarşı ve Mezbaha İşleri Şubesi ve/veya Birimi açılamadığından şubeler ve birimlerde değişiklik yapılarak söz konusu Mezbaha Şubesi Halk Sağlığı Şubesi adı altında birleştirilmiştir. Halk Sağlığı Şubesi veya Birimi gıda güvenliği, halk sağlığı, çevre sağlığı, işyerlerinin denetim ve izinlendirilmesi gibi işleri yürütmekle görevlidir. Lefkoşa Türk Belediyesi bünyesinde yapılan bu değişiklik Sayın Özgöray’a yazılı olarak bildirilmiş ve bu birimde veya şubede kadroları çerçevesinde görev yapacağı belirtilmiştir.
Sayın Erkut Özgöray Nisan 2016 ayı itibarıyle Lefkoşa Türk Belediyesi şemsiyesi altında yürütülen Barınak Projesi’nde görev ifa etmiştir. Ancak söz konusu proje’nin sadece bir ön çalışması yapıldığından ve/veya söz konusu Barınak Projesi’nin çalışmaları fiilen yürürlüğe girmediğinden bu çalışmalar kısa sureli olmuştur. Lefkoşa Türk Belediyesi’nden elde edilen bilgide, söz konusu projenin Avrupa Birliği tarafından onaylanması veya finanse edilmesi halinde Sayın Özgöray’ın bu konudaki çalışmalarının mezkur projenin sonuçlandırılmasına değin onun sorumluluğunda ve/veya kontrol ve denetiminde yürütüleceği yönündedir.
65/2007 sayılı Belediye Personel Yasası Belediyelerin Kadro Şemalarını belirlemektedir. III’üncü Derece Çarşı ve Mezbaha İşleri Sorumlusu kadrosuna ait Hizmet Sınıfı Tabiplik Hizmetleri Sınıfı’dır. Bu kadronun Hizmet Şeması’nda belirtilen görev, yetki ve sorumlulukları arasında çarşı ve mezbaha işlerinin verimli ve düzenli bir şekilde yürütülmesi, yürürlükteki mevzuat gereğince, Belediye hudutları dahilinde Veteriner Hekimlik hizmetlerini yürütmesi, bu hizmetlerin plan ve programını tanzim etmesi ve uygulamasını sağlaması, Birim personelinin hizmetiçi eğitimini sağlaması ve hizmetlerin en iyi şekilde yürütülmesini ve geliştirilmesi hususunda gereken her türlü çabayı harcaması, mezbahanın açılıp kapanmasından, tertip, düzen ve temizliğinden sorumlu olması, mezbahada kesimi yapılan hayvanların kesiminden önce ve sonra muayenesini yapması, her türlü günlük, haftalık ve aylık kayıtların muntazam bir şekilde tutması, gıda kontrolü ve mevzuat uyarınca Belediye hudutları içerisinde bulunan fırın, et satış pazarı, imalathane, süthane, ahır, tavuk çiftliği ve benzeri kuruluşların denetim, standartlarının geliştirilmesi ve ruhsatlandırılması işlerini yürütmesi, insan sağlığı açısından zararlı olabilecek her türlü gıda maddesinin laboratuar tahlilini yapmak veya yaptırmak, bunların sonuçlarına göre, gerekli müdahalede bulunmak, tüm çalışmaları ile ilgili rapor tanzim etmek, amirleri tarafından verilen mevkiine uygun herhangi bir görevi ifa etmek ve görevlerinin yürütülmesinden amirlerine karşı sorumlu olmak vardır.
Söz konusu Çarşı ve Mezbaha İşleri Sorumlusu kadrosu için aranan nitelikler arasında “Veteriner Hekim” ünvanı kazandıran herhangi bir yüksek okul veya fakülteyi bitirmiş olmak, yürürlükteki mevzuat uyarınca “Veteriner Hekim” ünvanını kazanmış olmak ve Kıbrıs Türk Veteriner Hekimler Birliğine üye olmak vardır.
Yine ayni Yasa’nın 40’ıncı maddesi Sınıf Ayırımı ve esaslarını düzenlemektedir. Bu maddeye göre, Belediye hizmetleri, hizmetin konusuna ve bu hizmetlerin etkinlikle yerine getirilebilmesi için gerekli öğrenim, yetişme ve meslek niteliklerine göre mezkur Yasa’nın 46’ncı, 47’nci, 48’inci ve 49’uncu maddelerinde öngörülen biçimde sınıflara ayrılırlar ve sınıflar, hizmete giriş, maaş rejimi ve öteki özlük işlemlerinde temel birimleri oluştururlar. Sınıflandırmada öğrenim unsuru esastır. Madde 44(2)’ye göre Belediyeler eliyle yürütülen Belediye Hizmetleri görevlerinin sınıflandırılmasında, hangi hizmet sınıfı için hangi öğrenim kurumlarından mezun olmak gerektiği bu Yasanın hizmet sınıflarına ilişkin maddelerinde öngörülmektedir. Üniversite mezuniyeti veya yüksek öğrenim gerektiren mesleki ve teknik hizmet sınıfları 48’inci maddede yer almaktadır. Yasanın 45’inci maddesi tahtında hiçbir Belediye personeli, bu Yasadaki istisnalar saklı kalmak koşuluyla, sınıfının dışında bir sınıfta ve sınıfının içindeki derecesinden daha aşağıdaki derecedeki bir görevde çalıştırılamaz.
51/1995 sayılı Belediyeler Yasası’nın 52’nci maddesi uyarınca Belediye Başkanı, Belediyenin yürütme organı ve Belediye tüzel kişiliğinin temsilcisidir. Belediye Başkanı, aynı zamanda Belediye Meclisinin de Başkanıdır. Bu bağlamda 65/2007 sayılı Belediye Personel Yasasının 7’nci maddesi tahtında Belediye Başkanı Belediye personeli ile ilgili görevleri düzenleme yetkisine sahiptir. Belediye Başkanı, söz konusu madde uyarınca, Belediye personelinin atanmalarını, onaylanmalarını, asıl ve sürekli kadrolara yerleştirilmelerini, terfilerini, yer değiştirmelerini (nakillerini), çekilmiş sayılma (istifa), görevden uzaklaştırma veya göreve son verilme dahil tüm disiplin işlemlerini bu Yasa çerçevesinde oluşturulacak komisyonların ve/veya komitelerin ve/veya kurulların kararları çerçevesinde yürütmekle görevlidir. Belediye Başkanı bu işlemleri yaparken Belediye Meclisine bilgi vermekle yükümlüdür.
Belediye Personel Yasası incelendiğinde III’üncü Derece Çarşı ve Mezbaha İşleri Sorumlusu Kadrosu’nun Hizmet Şemasında bulunan görevlerin bir kısmı ayni zamanda kıdemli Sağlık Memuru Kadrosu Hizmet Şemasında da yer aldığı görülmektedir. Bu hususa istinaden, Sayın Erkut Özgöray, Belediye Meclisine yazarak gıda denetimi sorumlusu olarak bu görevi üstlenmek ve Kıdemli Sağlık Memuru Kadrosu Hizmet Şemasında belirtilen benzer görevleri yürütmek için Belediye Yönetiminden bu doğrultuda bir görevlendirme talep etmiştir. Ancak Sağlık Hizmetleri Sınıfı için aranan niteliklere göre bir üniversitenin veya dengi bir yüksek öğretim kurumunun Sağlık İdareciliği, Kimya, Biyoloji, Gıda Mühendisliği ile ilgili bölümlerden birinden lisans diplomasına sahip olmak gerekmektedir. Bu nedenle bu görevin Sağlık Memuru Kadrosunda bulunan Gıda Mühendisi ve Biyolog personellerin sorumluluğunda yapılması Belediye İdaresi tarafından daha uygun görülmüştür. Sağlık Hizmetleri Sınıfında ve/veya kadrosunda görev Şemasına uygun çalışan hali hazırda kişiler veya sorumlu kişiler olduğundan Sayın Özgöray’ın bu göreve uygun görülmemesi Belediye Personel Yasasına aykırı bir davranış olduğu söylenemez ve/veya söz konusu Yasaya aykırılık teşkil etmemektedir. Esas olan mevcut kadrolar ve bu kadrolara yapılan tayinlerdir.
Sayın Özgöray’ın esas talebi Çarşı ve Mezbaha Şubesi adı altında bir şubenin oluşturulması ve oluşturulacak birimin sorumlusu olarak görev ifa etmesidir. Lefkoşa Türk Belediyesi bünyesinde açılması tasarlanan Mezbaha Binasının bazı sorunlar nedeniyle açılamadığı veya faaliyete geçemediği taraflar arasında kabul edilen bir husustur. Bu nedenle Belediyeler Yasası’nın 32’nci maddesine göre, Belediye Hizmetlerinin yürütülmesi görevi, Belediye Başkanı’na aittir. Bu durumda şubelerin oluşumu, idari yapılanma ve hizmetlerin yürütülmesi görevi Belediye Başkanı’nın yetkisi dahilinde olduğuna göre Belediye Başkanı’nın Sayın Özgöray’ın kadrosuna bağlı Hizmet Şemasına ve derecesine aykırı olmamak kaydı ile Mezbaha binasının tamamlanmasına kadar ve/veya faaliyete geçmesine kadar mevcut kadrosuna uygun bir birimde görev verilmesi gerekmektedir. Genel anlamda Sayın Erkut Özgöray ve Lefkoşa Türk Belediyesi İdaresi arasında çeşitli nedenlerden dolayı ortaya çıkan anlaşmazlıklar, zıtlaşma veya birbirlerine ters düşme Mezbaha binasının tamamlanması ile büyük ölçüde ortadan kalkacağı kanaatindeyim. İki taraf arasında gereken güven ortamının iyi niyet göstergesi çerçevesinde tekrar sağlanması için samimi bir gayret içinde olmaları gerekmektedir.
Emine DİZDARLI
Yüksek Yönetim Denetçisi
(Ombudsman)