Dairemize başvuruda bulunan Sayın Hüseyin Utkan, Gümrük ve Rüsumat Dairesi Gazi Mağusa Şubesinde boş olan Müdür Muavini (İdari) kadrosuna yasal olmayan bir görevlendirme yapıldığını iddia ederek konunun Dairemizce soruşturulmasını talep etmiştir.
Yapılan başvuru üzerine konu 38/1996 Sayılı Yüksek Yönetim Denetçisi (Ombudsman) Yasası kuralları çerçevesinde incelenmiş ve ekte sunulan rapor hazırlanmıştır.
Sayın Hüseyin Utkan 1. Derece Gümrük ve Rüsumat Memuru iken Kamu Hizmeti Komisyonu Başkanlığı tarafından 1980 Kamu Görevlileri Sınav Tüzüğü uyarınca yapılan Sözlü Sınıf Değiştirme ve Yarışma Sınavı neticesinde başarılı bulunmuş ve Kamu Hizmeti Komisyonu Başkanlığı’nın 19 Mart 2002 tarihli yazısı ile Gümrük ve Rüsumat Dairesi, Üst Kademe Yöneticisi Sayılmayan Diğer Yöneticiler Sınıfı, III. Derece Şube Amiri mevkiine atanması uygun görülmüştür.
Gümrük Hizmetleri Sınıfı I.Derece Gümrük ve Rüsumat Memuru Sayın Ali Nazif ilgili tarihlerde Gümrük ve Rüsumat Dairesi Gazi Mağusa Şubesinde Müdür Muavini olarak görev yapmaktaydı. Sayın Ali Nazif 17 Mart 1980 ile 1 Eylül 1980 tarihleri arasında İskan ve Rehabilitasyon Dairesi Müdürlüğünde, 1 Eylül 1980 ile 19 Şubat 1982 tarihleri arasında mecburi askerlik hizmetini yapmış, 23 Ocak 1984 ile 31 Ocak 2015 tarihleri arasında Gümrük ve Rüsumat Memurluğunda çalışmış ve 1 Şubat 2015 tarihinde Üst Kademe Yöneticisi Sayılmayan Diğer Yöneticiler Sınıfı III. Derece Şube Amiri mevkiinden emekliye ayrılmıştır. Sayın Ali Nazif’in Kamu Hizmeti Komisyonu Başkanlığı tarafından Gümrük ve Rüsumat Dairesi Üst Kademe Yöneticisi Sayılmayan Diğer Yöneticiler Sınıfı, III. Derece Şube Amiri mevkiine atanması 29 Nisan 2014 tarihinde gerçekleşmiştir.
Sayın Ali Nazif Gümrük ve Rüsumat Dairesi, III. Derece Şube Amiri mevkiine 29 Nisan 2014 tarihinde atanmış olmakla birlikte KKTC Maliye Bakanlığı’nın 15 Aralık 2009 tarihli yazısı ile Gazi Mağusa Gümrük Şube Amirliklerinin sevk ve idaresini yürütmek üzere görevlendirilmişti. Sayın Ali Nazif emekliye ayrıldığı 1 Şubat 2015 tarihine kadar bu görevi 6 yıl gibi bir süre fiilen yürütmüştür.
Başvuru sahibi Sayın Hüseyin Utkan ise Üst Kademe Yöneticisi Sayılmayan Diğer Yöneticiler Sınıfı III.Derece Şube Amiri kadrosundan 01 Eylül 2011 tarihinde emekliye ayrılmıştır.
Sayın Hüseyin Utkan’ın başvurusu 29 Kasım 2010 tarihli eski bir başvurudur. Bu güne değin bu başvuruyla ilgili 28 Şubat 2011 tarihinde, 22 Aralık 2015 tarihinde ve 10 Ekim 2016 tarihinde gerekli sorular sorulmuş ancak sorulan sorulara dönemin Bakanları tarafından bir cevap verilmediği saptanmıştır. Bunu 2010 yılının sonunda ve/veya 2011 yılında görevde bir Ombudsman’ın olmayışına bağlamak mümkündür.
Kamu Görevlilerinin hizmet koşulları, nitelikleri, atama ve yetişmeleri, ilerleme ve yükselmeleri, ödev, hak ve yükümlülükleri, sorumlulukları, aylık, ücret ve ödenekleri, güvenceleri, disiplin işlemleri ve diğer özlük hakları 7/1979 sayılı Kamu Görevlileri Yasası ile düzenlenmektedir. Yine Kamu Görevlilerinin atanmaları, onaylanmaları, sürekli ve emeklilik hakkı kazandıran kadrolara yerleştirilmeleri, terfileri (yükselmelerini), yer değiştirmeleri (nakillerini), çekilmiş sayılma, görevden uzaklaştırma veya göreve son verme dahil tüm disiplin işlemleri 7/1979 sayılı Kamu Görevlileri Yasası kuralları çerçevesinde bağımsız organ olan Kamu Hizmeti Komisyonu tarafından yürütülür.
7/1979 sayılı Kamu Görevlileri Yasası’nın 80’inci maddesi bir göreve vekalet koşullarını ve 81’inci maddesinin 2’inci fıkrası ise vekaleten atanan bir kamu görevlisine verilecek olan vekalet aylığını düzenlemektedir. Söz konusu maddenin 2’inci fıkrası uyarınca bir göreve vekalet etme görev ve yetkisine sahip oldukları belirlenen kamu görevlileri, Kamu Hizmeti Komisyonu’nun atama işlemine gerek görülmeksizin vekalet görevini yürütürler ve kendi kadrolarına tahsis edilmiş maaşlarını almaya devam ederler. Bu görevin üç aydan fazla sürmesi halinde vekaleten görevlendirildiği kadroya asaleten atanmış olsa verilecek maaş verilir.
Sayın Ali Nazif’in de Gümrük ve Rüsumat Dairesi Gazi Mağusa Şubesinde Müdür Muavini (İdari) görevini yürütmesi bir göreve vekalet niteliğindedir. KKTC Maliye Bakanlığı Sayın Ali Nazif’i bu göreve getirirken 7/1979 sayılı Kamu Görevlileri Yasası’nın ilgili hükümlerine aykırı davranmıştır.
57/1977 sayılı Bakanlıkların Kuruluş İlkeleri Yasası’nın amacı, bakanlıkların kuruluşunu, örgütlenmesini ve çalışma düzenlerini ortak esaslara bağlamak suretiyle etkin bir yönetim sağlamak, bakanlıklar arası işbirliği, koordinasyon ve denetimi kolaylaştırmaktır. Söz konusu Yasa’nın 26(2) maddesi tahtında Bakan, bakanlığa tahsis edilen kadroları işgal eden kamu görevlilerini, özlük haklarına ve statülerine halel gelmemek koşuluyla mevkiileriyle mütenasip diğer görevlerde çalıştırabilir. İlgili dönemin Bakanı Sayın Ali Nazif’i Müdür Muavini olarak görevlendirirken Yasa’nın 26(2) maddesi uyarınca kendisine verilen yetkiyi aşmıştır ve/veya söz konusu Yasa’nın 26(2) maddesine aykırı davranmıştır.
Sayın Hüseyin Utkan ve Sayın Ali Nazif emekli oldular. Ancak bu durum Sayın Hüseyin Utkan’ı olumsuz yönde etkilediğinden halen yaşadığı haksızlığı unutamamış ve bu husus onu mutsuz etmiştir.
Günlük hayatın önemli bir kısmı işyerinde geçmekte olduğundan Devlet Kurumlarındaki boş kadroların doldurulmasında ve/veya bu görevlere vekalet edeceklerin tespit edilmesinde yürürlükteki mevzuata uygun ve adil davranılması gerekmektedir.
Emine DİZDARLI
Yüksek Yönetim Denetçisi
(Ombudsman)