Sayın Çağan Baysan, Şehit Hüseyin Ruso Ortaokulu’nda Rehber Öğretmen olarak görev yaptığını, Kamu Hizmeti Komisyonu Başkanlığı Sayın Çağan Baysan aleyhine ikame ettiği 27 adet dava neticesinde 23 Mart 2015 tarihinde okunan kararda 18 davadan suçlu bulunarak disiplin cezalarına çarptırıldığını, almış olduğu disiplin cezasının üzerinden dört yıl geçmesine rağmen KKTC Milli Eğitim ve Kültür Bakanlığının Sayın Baysan’ın disiplin cezalarının silinmesi ile ilgili bir değerlendirme yapmadığını ve/veya Kamu Hizmeti Komisyonu Başkanlığı’na yazı yazmadığını, bu durumun kendisini mağdur ettiğini, disiplin cezalarının sicilinden silinmesine ilişkin KKTC Milli Eğitim ve Kültür Bakanlığına 17 Temmuz 2020 tarihinde yapmış olduğu dilekçesine cevap alamadığını iddia ederek konunun Dairemiz tarafından soruşturulmasını talep etmiştir.
Yapılan başvuru üzerine konu, 38/1996 sayılı Yüksek Yönetim Denetçisi (Ombudsman) Yasası kuralları çerçevesinde incelenmiş ve ekte sunulan rapor hazırlanmıştır.
Sayın Çağan Baysan, ilgili tarihlerde Şht. Hüseyin Ruso Ortaokulu’nda Rehber Öğretmen olarak görev yaptığı sırada KKTC Milli Eğitim ve Kültür Bakanlığına hakkında yapılan yoğun şikayetler nedeniyle KKTC Milli Eğitim ve Kültür Bakanlığı soruşturma başlatmıştır. Sayın Çağan Baysan aleyhine başlatılan disiplin soruşturması 23 Mart 2015 tarihinde karara bağlanmış ve Kamu Hizmeti Komisyonu Başkanlığı Sayın Çağan Baysan’ı aleyhine ikame edilen 27 adet disiplin davasının 18’inden suçlu bulmuştur.
25/1985 sayılı Öğretmenler Yasası’nın 85’inci maddesi öğretmenlere verilecek disiplin cezalarını ve bu disiplin cezalarını gerektirecek eylem ve davranışların ne olduğu hususunu düzenlemiştir. Uyarma Cezası, öğretmene, görevinde daha özenli olması gerektiğinin yazılı olarak bildirilmesidir. Mezkûr Yasa maddesinin 2’nci fıkrası tahtında Kınama Cezası, öğretmene, görevinde ve davranışlarında kusurlu sayıldığının yazılı olarak bildirilmesidir. Kademe ilerlemesini kısa süreli durdurma, öğretmenin bulunduğu kademede ilerlemesinin altı ay süreyle durdurulmasıdır.
Sayın Çağan Baysan itham edildiği davalardan yargılanmış ve suçlu bulunduğu beş davadan 25/1985 sayılı Öğretmenler Yasasının 85’inci maddesinin 1’inci fıkrasının (a) ve (c) bentleri uyarınca göreve karşı kayıtsızlık ve görevde düzensizlik göstermek ve meslektaşlarına ve öğrencilerine karşı kaba davranışlarda bulunmaktan “Uyarma Cezası”, sekiz davadan Öğretmenler Yasasının 85’inci maddesinin 2’inci fıkrasının (a), (b) ve (ç) bentleri uyarınca görevini savsaklamak ve yerine getirmemek, çalışma arkadaşları ile görevin gerektirdiği uyum ve işbirliği içinde çalışma ödevini yerine getirmekten kaçınmak ve bu ödeve aykırı davranmaktan “Kınama Cezası”, iki davadan ise Öğretmenler Yasasının 85’inci maddesinin 3’üncü fıkrasının (a) bendinin (ii) alt bendi uyarınca Yasa, tüzük ve yönetmeliklere uygun olarak verilen emirleri yerine getirmekten kaçınmaktan “Bulunduğu Kademede İlerlemesinin Altı Ay Süreyle Durdurulması Cezası” almıştır.
Sayın Çağan Baysan’ın suçlu bulunduğu diğer üç disiplin davasında ise Öğretmenler Yasasının 85’inci maddesinin 5’inci fıkrasının (a) ve (g) bentleri uyarınca “Öğretmenlik Görevinden ve Kamu Görevinden Çıkarma Cezası” öngörülmekle beraber, Kamu Hizmeti Komisyonu Başkanlığı, Öğretmenler Yasasının 86’ıncı maddesinin 3’üncü fıkrasının kendilerine verdiği yetkiyi değerlendirerek Sayın Baysan’a 24 Mart 2015 tarihinden itibaren 18 ay süreli ve yarı aylıkla geçici olarak görevden çıkarma cezası ile cezalandırılmasına karar vermiştir.
25/1985 sayılı Öğretmenler Yasasının 90’ıncı maddesinin 20’inci fıkrası gereğince disiplin cezaları, öğretmenin sicil dosyasına işlenir. Yine aynı maddenin 21’inci fıkrası gereği görevden sürekli çıkarma cezası dışındaki disiplin cezalarına çarptırılmış olan öğretmenin uyarma ve kınama cezalarının verilmesinden bir yıl sonra; diğer cezaların verilmesinden iki yıl sonra Bakanlık ilgili sendika ile istişareden sonra gerek görürse bir yazı ile Kamu Hizmeti Komisyonundan ilgili öğretmenin sicilinden silinmesini ister. Ancak öğretmenin belirtilen süreler içindeki davranışları bu isteği haklı kılacak nitelikte olmalıdır. Kamu Hizmeti Komisyonu, gerekli gördüğü takdirde öğretmenin sicilindeki disiplin bölümünün yeniden düzenlenmesine karar verir. Bakanlığın, belirtilen süreler geçmiş olmasına karşın başvurmaması halinde gerekli işlemin yapılması için ilgili öğretmenin doğrudan doğruya Kamu Hizmeti Komisyonuna başvurması hakkı doğar.
Kamu Hizmeti Komisyonu Başkanlığı tarafından Sayın Çağan Baysan’a verilmiş olan 18 ay süre ve yarı aylıkla geçici olarak görevden çıkarma cezasının süresi Eylül 2016 tarihinde sonra ermiştir. Bahse konu disiplin cezasının süresinin dolması akabinde Sayın Baysan’ın 4 Ekim 2016 tarihinde KKTC Millî Eğitim Bakanlığı Genel Ortaöğretim Dairesi Müdürlüğüne sicil dosyasındaki uyarma, kınama ve kademe ilerlemesinin durdurulması cezalarının silinmesi talebi ve/veya istemi ile başvuruda bulunmuştur. Sayın Baysan’ın, KKTC Milli Eğitim ve Kültür Bakanlığı’na yapmış olduğu başvurusunun sonuçsuz kalması üzerine 25/1985 sayılı Öğretmenler Yasasının 90’ıncı maddesinin 21’inci fıkrasına istinaden 13 Kasım 2017 tarihinde Kamu Hizmeti Komisyonuna başvurarak disiplin cezalarının Sicil Dosyasından silinmesini talep etmiştir. Bu süre zarfında KKTC Milli Eğitim ve Kültür Bakanlığı Sayın Baysan’ın cezalarının silinmesi ile ilgili Kıbrıs Türk Orta Eğitim Öğretmenler Sendikası ile istişare etmiş ve ilgili öğretmenin disiplin cezası almasından sonraki süreçte tutum ve davranışlarında bir düzelme olmadığı kanaatine varılmıştır. Söz konusu karar Kamu Hizmeti Komisyonu Başkanlığı’na da iletildikten sonra Kamu Hizmeti Komisyonu Başkanlığı Sayın Baysan’a yazı göndererek Sayın Baysan’ın Sicil Dosyasındaki disiplin suçlarının silinmesi ile ilgili talebini reddetmiştir.
Sayın Çağan’ın, 26 Eylül 2019 tarihinde Kamu Hizmeti Komisyonu Başkanlığına, 27 Eylül 2019 tarihinde ise KKTC Milli Eğitim ve Kültür Bakanlığı Genel Ortaöğretim Dairesi Müdürlüğüne disiplin cezalarının silinmesi için tekrardan başvurmuştur. Sayın Baysan’ın bahse konu başvurusu üzerine KKTC Milli Eğitim ve Kültür Bakanlığı, Sayın Baysan ile ilgili yaptığı değerlendirmede Sayın Baysan’ın tutum ve davranışlarının suçların silinmesine cevaz vermediğini, görev yazısını teslim almayı reddettiğini, gergin tavırlar sergilemeye devam ettiğini, kendisine verilen görevlerde pasif kaldığını hatta Bakanlık önünde eylem yaptığını, ayrıca Sayın Baysan’ın davranışlarının Öğretmenler Yasası’nın 90’ıncı maddesinin 21’inci fıkrasında uyulması gereken ilkeler bakımından öğretmenin belirtilen süreler içindeki davranışları bu isteği haklı kılacak nitelikte olmadığını ve/veya tutum ve davranışları ile bağdaşmadığını ifade ederek Sayın Baysan’ın talebini reddetmiştir.
Sayın Baysan’ın disiplin cezalarının silinmesi isteminde ısrar etmesi üzerine 15 Haziran 2020 tarihinde Kamu Hizmeti Komisyonu Başkanlığına, 17 Temmuz 2020 tarihinde ise KKTC Milli Eğitim ve Kültür Bakanlığı Genel Ortaöğretim Dairesi Müdürlüğüne yeniden başvurmuştur. KKTC Milli Eğitim ve Kültür Bakanlığı, yaptığı değerlendirme sonucunda Sayın Baysan’ın tutum ve davranışlarında bir düzelme olmadığı kanaatine varmıştır.
KKTC Milli Eğitim ve Kültür Bakanlığı 25/1985 sayılı Öğretmenler Yasasının 90’ıncı maddesinin 21’inci fıkrası gereğince Sayın Baysan’ın başvurularını değerlendirmiş ve sonucunda bir karar alarak reddetmiştir. Bu nedenle KKTC Milli Eğitim ve Kültür Bakanlığının Sayın Baysan’ın Sicil Dosyasından disiplin cezalarını silmeyi reddetmesi ve/veya bir değerlendirme yaptıktan sonra takdir hakkını bu yönde kullanması idari bir hata teşkil etmemektedir ve/veya söz konusu Yasanın hükümlerine aykırı değildir.
KKTC Anayasası’nın 76’ıncı maddesi olan Dilekçe Hakkı uyarınca herkes, kendileriyle veya kamu ile ilgili dilek ve şikâyetleri hakkında tek başına veya topluca, yetkili makamlara yazı ile başvurma ve bunların süratle incelenmesi ve karara bağlanması hakkına sahiptir. Gerekçeye dayanacak olan bu karar, en geç otuz gün içinde, dilek ve şikâyet sahibine yazılı olarak bildirilir. Benzer bir düzenleme 27/2003 sayılı İyi İdare Yasası’nın 15’inci maddesinde de yer almaktadır.
KKTC Milli Eğitim ve Kültür Bakanlığı Sayın Baysan’ın dilekçesine olumsuz yazılı bir cevap vermesi yerine davranışlarında düzelmeyi gözlemleme, verilen görevlerde etkin olmasına olanak tanıma adına kendisi ile sözlü istişarede bulunmayı uygun görmüştür. KKTC Milli Eğitim ve Kültür Bakanlığı Sayın Baysan’ın dilekçesine yazılı olarak cevap vermiş olsaydı KKTC Anayasası’nın ve İyi İdare Yasası’nın öngördüğü yükümlülüğü yerine getirmiş olacaktı.
KKTC Milli Eğitim ve Kültür Bakanlığı, Sayın Baysan’ın başvurusuna sözlü cevap vererek ve/veya yazılı cevap vermeyerek hatalı davranmıştır. KKTC Anayasası’nda ve İyi İdare Yasası’nda öngörülen amir hükümleri, iyi niyetli olsa dahi ihlal etmiştir.
Emine DİZDARLI
Yüksek Yönetim Denetçisi
(Ombudsman)