Ombudsman Emine Dizdarlı Sayın Özgür Gökaşan'ın raporunu yayınladı.
Highline Air Tours isimli şirketin Direktörü olan Sayın Özgür Gökaşan 2003 yılından itibaren turizm amaçlı yamaç paraşütü uçuşları yaptırdığını, KKTC Hava Sporları Federasyonunun Kıbrıs Alternatif Spor Derneğine katkı yaparak yamaç paraşütü faaliyeti yaptırmasının etik veya yasal olmadığını, bu durumun kendisini maddi ve manevi zarara uğrattığını iddia ederek konunun Dairemiz tarafından soruşturulmasını talep etmiştir.
Yapılan başvuru üzerine konu, 38/1996 sayılı Yüksek Yönetim Denetçisi (Ombudsman) Yasası kuralları çerçevesinde incelenmiş ve ekte sunulan rapor hazırlanmıştır.
67/1999 sayılı Beden Eğitimi ve Spor Yasası’nın 3’üncü maddesi tahtında bu Yasanın amacı, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinde beden eğitimi ve sporun düzenlenmesinde temel olan amaç ve ilkeleri belirlemek; beden eğitimi ve sporun genel yapısını ve yapı içinde spor federasyonlarının oluşumlarını; beden eğitimi ve spor faaliyetlerini yürütecek spor federasyonlarına, spor derneklerine, spor kulüplerine, eğitim ve öğretim kurumlarına ve diğer tüm gerçek ve tüzel kişilere ilişkin kuralları; spor alanları ile bina ve tesislerinin donanımlarını; beden eğitimi ve spor için gerekli teknik kişilerin yetiştirilmesini; araç ve gereçlerin teminine, beden eğitimi ve spor alanlarındaki görev ve sorumluluklara ilişkin temel kuralları bir sistem bütünlüğü içinde düzenlemektir.
Beden Eğitimi ve Spor Yasası tahtında kurulan spor federasyonları, tüzel kişiliğe haiz olup, tek spor branşında faaliyet gösterir. Spor federasyonları, kendi spor dallarındaki faaliyetlerinin uluslararası kurallara göre düzenlerler, ülkeye yayarlar, geliştirirler ve o spor dalında ülke içinde veya dışında Devleti temsil ederler. Söz konusu Yasanın 13’üncü maddesinin 1’inci fıkrasının (A) bendi tahtında yeni bir spor federasyonunun kurulması bu Yasanın 20’nci maddesi ile oluşturulan Genel Yönetim Kurulunca hazırlanacak Geçici Spor Federasyonu Tüzüğünün Resmi Gazete’de yayımlanması ile gerçekleşir.
Bakanlar Kurulu 67/1999 sayılı Beden Eğitimi ve Spor Yasası’nın 13(1)(A) maddesinin verdiği yetkiyi kullanarak Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Hava Sporları Federasyonu Esas Tüzüğü’nü yapmış ve söz konusu Tüzük 27 Aralık 2005 tarihi itibariyle Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
Söz konusu Tüzüğe göre Federasyonun amacı hava sporları sporunu yapan tüm kişi, kurum, kuruluş ve spor derneklerini federasyon çatısı altında toplayarak hava sporları faaliyetlerini geliştirmek, yurt düzeyinde yaygınlaştırmak, uluslararası etkinliklerde çağdaş ortamın hazırlanması için gerekli çalışmaları planlamak ve uygulamak, özerklik kazanmak için gerekli çalışmaları yapmak ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde faaliyette olan havayolu kuruluşlarına pilot yetiştirmek amacı ile yurt içinde veya yurt dışında, bu amaçla eğitim veren kurum veya kuruluşlara bu kuruluşların da kabul etmesi halinde gerekli anlaşmaları yaparak uygun niteliklere haiz eleman ve/veya personel göndermektir. Ayrıca KKTC’de doğal afet, sağlık alanları, hava taksi, VIP uçuşları alanlarında da ve daha sonra belirlenecek olan alanlarda gerekli yatırımları yapmak, gerekecek olan her türlü uçan araç, her türlü teçhizat, ekipman, ihtiyacı olan personeli temin etmek, yetiştirmek, eğitimini vermek, bu alanlarla ilgili tesisleri kurmak, işletmek ve bu alanlarla ilgili çalışmalar yürütmektir.
Yine Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Hava Sporları Federasyonu Esas Tüzüğünün 6’ıncı maddesinin 3’üncü fıkrası tahtında Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Hava Sporları Federasyonu, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde hava sporları ile ilgili balon, yamaç paraşütü, yelken kanat, paraşüt, model uçak, pilotaj, motorlu yelken kanat ve sonradan belirlenebilecek herhangi bir alandaki havacılık, branş ve birimleri ile ilgili seminer, konferans ve benzeri düzenleme ve yine bu alanlarda her türlü kurs veya kurslar açmak ile her türlü havacılık eğitimi vermeye yetkilidir. Bu kurslar ve eğitimler nihayetinde gerekli sertifika, lisans ve benzeri evrakların verilmesi konusunda gerekli tüm düzenlemeleri yapmaya yetkilidir.
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Hava Sporları Federasyonu Yönetim Kurulu, 22 Mayıs 2018 tarihinde 08/2018 sayılı gündem ile toplanarak 30 Mayıs 2018 ile 13 Haziran 2018 tarihleri arasında Yamaç Paraşüt Başlangıç Kursu açılmasına, açılacak olan kursların Kıbrıs Alternatif Sporlar Derneği ile müşterek olarak düzenlenmesine ve gelir paylaşımının masraflar düşüldükten sonra yarı yarıya paylaşılmasına karar vermiştir.
KKTC Hava Sporları Federasyonu Yamaç Paraşüt Başlangıç Kursu açabilmek için Sivil Havacılık yönetmeliği gereği 2 yamaç paraşüt öğretmenine ihtiyaç duymaktadır. KKTC sınırları içerisinde Federasyon bünyesinde 1 tane yamaç paraşütü öğretmeni bulunmakta olup diğer öğretmen ise Kıbrıs Alternatif Spor Derneği üyesidir. Bu sebeple, Federasyon söz konusu Dernekle müşterek kurs düzenlemiştir.
Kıbrıs Alternatif Sporlar Derneği’nin Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Hava Sporları Federasyonu’nun üye derneklerinden biridir.
Beden eğitimi ve sporun ülke genelinde, çağdaş ve bilimsel uygulamalara uygun olarak yönlendirilmesini ve yayılmasını sağlamak esastır. Federasyonun genellik ve eşitlik ilkesine uygun davranmakla yükümlüdür.
Söz konusu Tüzüğe göre Kuzey Kıbrıs’ta düzenlenmesi öngörülen her türlü Hava Sporları etkinlikleri müsabaka/turnuva gibi faaliyetleri KKTC Hava Sporları Federasyonu kontrolü ve yetkisinde gerçekleşir. Herhangi bir özel kurum, kuruluş, üniversite, kişi ve kişiler tarafından organize ve plan programın yapılamayacağı gibi Hava Sporları Federasyonunun bilgi ve kontrolü olmadan herhangi bir Hava Sporları faaliyeti düzenlenemez. KKTC Hava Sporları Federasyonu Kuzey Kıbrıs’ta hava sporları ile ilgili balon, yamaç paraşütü, yelkenkanat, paraşüt ve yine bu alanlarda her türlü kurs veya kursları açmak ile her türlü havacılık eğitimi vermeye yetkilidir.
Yine, Federasyon Kuzey Kıbrıs’ta gerçekleştirilecek olan tüm hava sporları faaliyetlerinde gerek yurt içinden katılacak olan gerekse yurt dışından gelerek eğitim, antrenman ve diğer amaçlı uçuşlar gerçekleştirmek isteyecek olan kurum, kuruluş, kişi ve kişilerin ticari getirilerinin KKTC Hava Sporları Federasyonu bünyesinde toplanması için gerekli düzenlemeyi yapar.
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Hava Sporları Federasyonu Tüzüğünün 6’ıncı maddesinin 9’uncu fıkrası tahtında Federasyon, yapacağı her türlü faaliyetlerini Spor Dairesine bildirmek ve onaylatmak zorundadır. Yaptığımız soruşturmada söz konusu kurs için KKTC Hava Sporları Federasyonu ve Kıbrıs Alternatif Hava Sporları Derneği arasında yazılı bir anlaşmanın olmadığı ve söz konusu faaliyetin Spor Dairesi’ne bildirilmediği veya onaylatılmadığı tespit edilmiştir. KKTC Başbakanlığı, Spor Dairesi Müdürlüğü, Spor Dairesi Müdürü Sayın Alkan Değirmencioğlu’nun 8 Şubat 2019 tarihli cevap yazısında KKTC Hava Sporları Federasyonu’nun her ulusal (yurt içi) organizasyonu için onay alma zorunluluğu olmadığını belirtmiştir. Ancak Beden Eğitimi ve Spor Yasasının 9’uncu maddesi incelendiğinde Federasyonlar, yapacakları her türlü faaliyetlerini Spor Dairesi’ne bildirmek ve onaylatmak zorundadırlar. İlgili Yasa maddesinden de görüleceği üzere “yurt içi veya yurt dışı” diye bir ayırım bulunmamaktadır. Bu durumda Spor Dairesi Müdürü’nün söz konusu Yasayı uygularken sadece Yasada belirtilenleri uygulaması ve “her türlü faaliyeti” sözcüklerine doğal manasını vererek gerekli denetimi yapması, yurt içi veya yurt dışı diye bir ayırım olmamasına rağmen bir ayırım yaparak görevini savsaklamaması ve Yasanın ilgili hükmüne aykırı davranmaması gerekmektedir. Aksi halde bu işi denetlemekle görevli kişi ve kişiler görevlerini laiki ile yerine getirmemiş olurlar. KKTC Hava Sporları Federasyonu’nun ise daha dikkatli davranarak faaliyetlerini Spor Dairesi’ne onaylattırması gerekir. Bunu yapmaları halinde Tüzüğün öngördüğü biçimde çalışabileceklerdir. Yine mezkûr Tüzükte gelir paylaşımı ile ilgili açık bir düzenleme olmadığı görülmektedir. Tüzüğe göre tüm gelirlerin Federasyon bünyesi altında toplanması gerekmektedir. İlgili Tüzükte aksine bir düzenleme olmadığı cihetle masraflar düştükten sonra gelirin yarı yarıya paylaşılması konusunun Spor Dairesi Müdürlüğü tarafından ele alınıp değerlendirilmesi gerekmektedir.
Bu itibarla söz konusu kursun açılması ile ilgili idarenin bir ihmali ve/veya hatası bulunmamaktadır. Sayın Gökaşan’ın KKTC Hava Sporları Federasyonunun Kıbrıs Alternatif Spor Derneğine katkı yaparak yamaç paraşütü faaliyeti yaptırmasının etik ve yasal olmadığı ve kendisini zarara uğrattığı iddiası yersizdir.
Netice itibariyle, KKTC Hava Sporları Federasyonu’nun 69/1999 sayılı Beden Eğitimi ve Spor Yasası’nın ve KKTC Hava Sporları Federasyonu Esas Tüzüğü’nün ilgili hükümlerine aykırı davrandığı söylenemez.
Emine DİZDARLI
Yüksek Yönetim Denetçisi
(Ombudsman)