Gazimağusa Polatpaşa İlkokulu’nda III. Derece Okul Sekreteri olarak görev yapan Esen Güral Dairemize başvuruda bulunarak, 2012 ve 2013 yıllarında KKTC Milli Eğitim ve Kültür Bakanlığı’na dilekçe yazmak suretiyle Yeniboğaziçi İlkokulu’na Sekreter olarak görevlendirilmek istediğini, sözkonusu Bakanlığın dilekçelerini dikkate almadığını ve yerine geçici işçi statüsünde istihdam edilen Fatma Musaoğlulları’nın görevlendirildiğini iddia ederek konunun Dairemizce soruşturulmasını talep etmiştir.
Yapılan başvuru üzerine konu, 38/1996 sayılı Yüksek Yönetim Denetçisi (Ombudsman) Yasası kuralları çerçevesinde incelenmiş ve ekte sunulan rapor hazırlanmıştır.
68/1989 sayılı İlköğretim Dairesi (Kuruluş, Görev ve Çalışma Esasları) Yasası’nın 11’inci maddesi Daire’nin Kadrosu’na ilişkin kuralları düzenlemektedir. Yasa’nın 11’inci maddesi tahtında Daire’de çalıştıracak personele ilişkin kadroların adı, kadro sayısı, hizmet sınıfı, sınıf içindeki derecesi ve maaş baremleri mezkur Yasa’ya bağlı Birinci Cetvel’de yer almaktadır. Söz konusu Cetvel’e göre Daire kadroları her yıl Bütçe Yasası’nda gösterilir ve her yıl Bütçe Yasası’na konacak ödenekler çerçevesinde doldurulur. Bu Yasa’ya ekli Birinci Cetvel’de her yıl kadro için öngörülen Baremler, Kamu Görevlileri Yasası’na göre ekli Birinci Cetvel ile Öğretmenler Yasası’nda öngörülen baremlerin karşılığıdır.
Aynı Yasa’nın 12’nci maddesi Hizmet Şemaları’nı düzenlemektedir. Bu maddeye göre Daire personelinin görev, yetki ve sorumlulukları ile nitelikleri bu Yasa’ya ekli İkinci Cetveldeki hizmet şemalarında öngörülmektedir.
Dairemize başvuruda bulunan Sayın Esen Güral Polatpaşa İlkokulu’nda III. Derece Okul Sekreteri olarak görev yapmaktadır. Sayın Esen Güral’ın Hizmet Sınıfı Kitabet Hizmetleri Sınıfıdır. Yasa’nın 12’nci maddesinin 1’inci fıkrası uyarınca düzenlenen Sekreter (okul Sekreteri) Kadrosu Hizmet Şemasında Okul Sekreteri’nin görev, yetki ve sorumlulukları ile aranan nitelikleri belirtilmiştir. Söz konusu Hizmet Şeması’na göre, Sekreter, görev yaptığı okulun, bilgisayar, basit muhasebe, arşiv, dosyalama, telefon, haberleşme, ambarlama ve kitaplık hizmetleri gibi iş ve işlemlerini yerine getirir, Okul Müdürü, Müdür Muavinleri ve Sorumlu Öğretmen tarafından hazırlanan aylık raporlar, öğretmen devamları ve öğrencilerle ilgili cevap gerektirecek yazıları ve diğer yazışmaları bilgisayarda yazar veya mevkiine uygun diğer görevleri yerine getirir.
III. Derece Okul Sekreteri Kadrosu için aranan nitelikler arasında lise veya dengi bir ortaöğretim kurumunu bitirmiş olmak, Kitabet Sınıfı’nda IV. Derece Sekreter olarak en az dört yıl çalışmış olmak, atanacağı derecenin en az başlangıç bareminin parasal karşılığını çekmek ve ilgili mevzuat uyarınca yapılacak sınavlarda başarılı olmak vardır.
İlköğretim Dairesi Müdürü Sayın Ali Bolatcan Sayın Fatma Musaoğulları’nın KKTC Milli Eğitim ve Kültür Bakanlığı’nın 16 Şubat 2007 tarihli yazısı ile İlköğretim Dairesi Müdürlüğü’ne bağlı Ötüken İlkokulu’na tamamen geçici statüde işçi olarak çalıştırılmak üzere istihdam edildiğini, bilahare söz konusu kişinin İskele Maarif Anaokulu’na görevlendirildiğini, buna bağlı olarak kadrosunda veya statüsünde bir değişiklik olmadığını, Sayın Fatma Musaoğlulları’nın talebi üzerine ilgili dönemin Daire Müdürü’nün sözlü talimatı üzerine 9 Kasım 2015 tarihinde Yeniboğaziçi İlkokulu’na görevlendirildiğini belirtmiştir.
7/1979 sayılı Kamu Görevlileri Yasası’nın 53’üncü maddesinin 2’nci fıkrasına göre Kitabet Hizmetleri Sınıfı en az üç yıllık orta öğrenim gerektirmektedir. Aynı fıkranın (d) bendine göre Kitabet Hizmetler Sınıfı dört derecelidir ve bu Yasa’ya bağlı kurumlarda evrak, arşiv ve dosya işlerini yürüten, her türlü belge ve yazışma ile ilgili giriş ve çıkış kayıtlarını tutan, santral operatörlüğü ile bilgisayara her türlü bilgi girişini yapan haberleşme hizmetlerini, muhasebe ve hesap gerektiren işlemleri yerine getiren, daktilo, hesap makinesi ve bilgisayar kullanan ve genel kitabet hizmetlerini yürüten kamu görevlilerini kapsamaktadır. Bu sınıfa girebilmek için lise veya dengi bir ortaöğretim kurumunu bitirmiş olmak koşuldur. Kamu Hizmetlerinin gerektirdiği asıl ve sürekli görevleri yürüten Kamu Görevlilerinin atanmaları Kamu Görevlileri Yasası’nın 61’nci maddesi uyarınca Kamu Hizmeti Komisyonu’nun Kuruluş ve işleyişine ilişkin yasa kuralları çerçevesinde Komisyonca yapılır. Buna göre, Kitabet Hizmetler Sınıfı’na bağlı hizmet verecek olan kamu görevlilerini atama yetkisi Kamu Hizmeti Komisyonu’nun uhdesine verilmiştir. Bu bağlamda Okul Sekreteri görevini yürütecek olan kamu görevlilerinin atanmaları 7/1979 sayılı Kamu Görevlileri Yasası’nın 63’üncü maddesi tahtında uygulanacak sınavlarda başarılı olmaları neticesinde kamu görevine alınırlar veya yükselirler.
Fatma Musaoğlulları, KKTC Milli Eğitim ve Kültür Bakanlığı tarafından geçici statüde işçi olarak istihdam edilmiştir. Bu şekilde istihdam edilen kişilerin özlük hakları Toplu İş Sözleşmesi kapsamında uygulanmaktadır. Bu nedenle Sayın Fatma Musaoğulları’nın 68/1989 sayılı İlköğretim Dairesi (Kuruluş, Görev ve Çalışma Esasları) Yasası’nın 12’nci maddesinde öngördüğü niteliklere sahip olmadığı ve/veya Yasa’nın 12’nci maddesine bağlı tanzim edilen Cetvel’de Okul Sekreteri kadrosuna ilişkin Hizmet Şemasında belirtilen görev, yetki ve sorumlulukları için aranan niteliklere sahip olmadığı ve muvazzaf bir kadro olan Okul Sekreterliği geçici statüde bir işçi tarafından yapılamayacağı sonucuna varılması gerekmektedir. Sayın Fatma Musaoğlulları Yasanın belirlediği koşullara haiz olmadığından söz konusu görevi yürütemez ve/veya Okul Sekreterliği görevi ona verilemezdi.
Yine Kamu Görevlileri Yasası’nın 63’üncü maddesinde öngörülen koşulları yerine getirmeyen bir kişinin bahsi geçen kadroya atanamayacağı açıktır. Bu nedenle Sayın Musaoğlulları’nın Okul Sekreterliği görevini yürütmesi her iki Yasa’ya da aykırıdır.
Yer değiştirmeler ve/veya nakil işlemleri Kamu Görevlileri Yasası’nın 76’nci maddesi uyarınca yapılmaktadır. Bu maddeye göre Personel Dairesi gerekli gördüğü hallerde ve hizmetin daha iyi yürütülmesini sağlamak amacıyla, Kamu Görevlileri Yasası’nda yer alan İdari Hizmetler Sınıfı’na bağlı İdare Memurları’nın, Kitabet Sınıfı’na bağlı Kitabet memurlarının, Odacı ve Şoför Hizmetleri Sınıfı’na bağlı odacı ve şoförlerin nakillerini, ilgili kurumla da istişare ederek, Kamu Hizmeti Komisyonu’ndan ister. Bu hizmet sınıflarının dışında kalan kamu görevlilerinin kamu görevlilerinin bir yerden başka bir yere nakillerini ise, bağlı bulundukları kurumlar, gerekli gördükleri hallerde ve hizmetin daha iyi yürütülmesini sağlamak amacıyla, Kamu Hizmeti Komisyonu’ndan ister.
Halihazırda Gazimağusa Polatpaşa İlkokulu’nda III. Derece Okul Sekreteri olarak görev yapan Sayın Esen Güral’ın Yeniboğaziçi İlkokulu’na nakil istemi KKTC Milli Eğitim ve Kültür Bakanlığı’nın Polatpaşa İlkokulu’nun öğrenci ve öğretmen sayısının daha büyük olması ve Sayın Güral’ın yerine atanacak muvazzaf kadroda bulunan başka bir sekreter olmadığı gerekçesi ile uygun bulunmamıştır. KKTC Milli Eğitim ve Kültür Bakanlığı tarafından alınan bu kararın 68/1989 sayılı İlköğretim Dairesi (Kuruluş, Görev ve Çalışma Esasları) Yasası’nın belirlediği ilkelere ve Kamu Görevlileri Yasası tahtında gereklilik ve yararı açısından değerlendirildiği ve uygun görülmediği anlaşılmaktadır. Bu nedenle böyle bir kararın alınması her iki Yasa’ya aykırı ters ve/veya hatalı değildir.
Yapılan soruşturma esnasında Sayın Fatma Musaoğulları’nın geçmiş hükümet döneminde görev yapan İlköğretim Dairesi Eski Müdürü’nün sözlü talimatı ile Yeniboğaziçi İlkokulu Sekreterliği görevine getirildiği ve bu nedenle İlköğretim Dairesi’nin bu konu ile ilgili yeterli bilgiye sahip olmadıkları tespit edilmiştir. Kamu hizmetleri sürekli ve düzenli bir biçimde yürütülmelidir. Ancak bu şekilde Devlet’in devamlılığı sağlanabilir. Yöneticiler ve hükümetler değişse dahi Devlet kurumları işlevine devam eder. Devlet kurumlarının her kademesinde devamlılığın sağlanması bakımından bir düzenin oluşturulmasının ve/veya yaratılmasının önemli olduğu kanaatindeyim.
Emine Dizdarlı
Yüksek Yönetim Denetçisi
(Ombudsman)