.
Sayın Faik Coşkun, Lefkoşa Türk Belediyesi tarafından işyeri Coşku Trading Ltd. adına gönderilen İlan Reklam ve Levha Resmi faturalarının yasaya uygun kıstaslar çerçevesinde tahakkuk ettirilmediğini ve Belediye yetkililerinin konuyla ilgili itiraz dilekçelerine cevap vermediğini iddia ederek Dairemize başvuruda bulunmuştur.
Yapılan başvuru üzerine konu, 38/1996 sayılı Yüksek Yönetim Denetçisi (Ombudsman) Yasası kuralları çerçevesinde incelenmiş ve ekte sunulan rapor hazırlanmıştır.
Sayın Faik Coşkun’un ortağı ve/veya direktörü olduğu Coşku Trading Ltd isimli işyeri, Lefkoşa’da 117/A Kumsal adresinde faaliyet göstermekte olup Lefkoşa Türk Belediyesi’nde 164376 Kişi Kodu ile kayıtlıdır.
Lefkoşa Türk Belediyesi tarafından Coşku Trading Ltd. adına açılmış Mükellef Hesap Kartına göre söz konusu işyerinden 2013 yılı için 1,250.00 TL, 2014 yılı için 300.00 TL, 2014 yılı için 300.00 TL, 2016 yılı için 900.00 TL ve 2017 yılı için 750.00 TL İlan Reklam ve Levha Resmi talep edilmektedir. Coşku Trading Ltd.’in 2017 yılı itibarıyla Lefkoşa Türk Belediyesi’ne, 2013-2017 yıllarında tahakkuk etmiş İlan Reklam ve Levha Resmi için 3,500.00 TL ve söz konusu miktarın zamanında ödenmemesi nedeniyle tahakkuk etmiş gecikme zammı olarak 1,337.25 TL, toplam 4,837.25 TL borcu bulunmaktadır. Coşku Trading Ltd.’in söz konusu borcu, 2013 yılından itibaren her yıl Belediye tarafından gönderilen faturalarla tebliğ edilmiştir. Sayın Faik Coşkun, Lefkoşa Türk Belediyesi tarafından talep edilen İlan Reklam ve Levha Resminin yıldan yıla değişmesini Belediyenin keyfi bir uygulaması olarak değerlendirmekte ve talep edilen miktarın hangi kıstaslara göre tahakkuk ettirildiğinin belli olmadığını iddia etmektedir.
Lefkoşa Türk Belediyesi’nin, 51/1995 sayılı Belediyeler Yasası’nın 88’inci ve 133’üncü maddeleri tahtında ve Fasıl 50 Reklamların Teşhiri (Denetim) Yasası’nın 7. maddesinin verdiği yetki kullanılarak hazırlanmış olan Lefkoşa Türk Belediyesi İlan, Reklam ve Levha Resmi Tüzüğü kapsamında İlan, Reklam ve Levha Resmi alma hakkı vardır. Söz konusu Tüzüğün Birinci Cetvelinde, hangi boyuttaki reklam levhası için ne kadar resim alınacağı ayrıntılı biçimde açıklanmaktadır. İlan reklam alacakları, reklam levhası ve/veya tabela asmak için yapılan başvurular neticesinde ve/veya Lefkoşa Türk Belediyesi’nin ilgili şubesi tarafından yapılan denetim ve ölçüm sonucunda tespit edilmekte ve Lefkoşa Türk Belediyesi İlan, Reklam ve Levha Resmi Tüzüğü’nün Birinci Cetvelinde belirtilen kıstaslar çerçevesinde tahakkuk ettirilmektedir.
İlan Reklam ve Levha Resmi tespit edilirken Lefkoşa Türk Belediyesi’nin ilgili şube ekipleri Coşku Trading Ltd.’i her yıl ziyaret ederek binanın hangi cephelerinde hangi boyutta levha ve/veya tabela ve/veya reklam kullanıldığını tespit etmiş ve söz konusu levha ve/veya tabela ve/veya reklamların fotoğrafları çekilmiştir. Yapılan bu çalışma neticesinde, Lefkoşa Türk Belediyesi İlan, Reklam ve Levha Resmi Tüzüğü’nün Birinci Cetvelinde belirtilen kıstaslar çerçevesinde, kullanılan levha ve/veya tabela ve/veya reklamlar için ödenecek resim bedeli tahakkuk ettirilmiştir. Yine aynı Tüzük çerçevesinde bazı levha ve/veya tabela ve/veya reklamlar ücretten muaf tutulmuştur. Lefkoşa Türk Belediyesi ekipleri tarafından yapılan çalışmalar sonucu çekilen fotoğraflardan söz konusu işyerinin reklam levhalarının yıldan yıla değişiklik gösterdiği izlenmektedir. Coşku Trading Ltd.’in işyeri binasındaki reklam levhaları yıllar içinde hep aynı cephelerde ve aynı ebatta kalmamış, reklam levhalarının adedi ve/veya konumu ve/veya boyutu değiştirilmiştir. Coşku Trading Ltd.’in İlan Reklam ve Levha Resmi borcunun bir yıldan diğer yıla değişmesinin nedeni, işyerindeki reklam levhalarının yıldan yıla değişmesidir.
Toplam 3,500.00 TL’yi bulan 5 yıllık İlan, Reklam ve Levha Resmi Lefkoşa Türk Belediyesi İlan, Reklam ve Levha Resmi Tüzüğü’nün Birinci Cetvelinde belirtilen kıstaslar çerçevesinde hesaplanmış, söz konusu borcun dönemi içerisinde ödenmemesi nedeniyle 48/1977 sayılı Kamu Alacaklarının Tahsili Usulü Yasası’nın 44’üncü maddesinde açıklık getirilen gecikme zammı oranlarına uygun olarak gecikme zammı tahakkuk ettirilmiştir. Buna göre Coşku Trading Ltd.’in Lefkoşa Türk Belediyesi’ne 2017 yılı sonu itibarıyla 4,837.25 TL olarak hesaplanmış İlan, Reklam ve Levha Resmini ödemesi gerekmektedir.
48/1977 sayılı Kamu Alacaklarının Tahsili Usulü Yasası kapsamı uyarınca resim, bir kamu alacağıdır. Yasa’nın kamu alacaklarının korunması kapsamında, zamanında ödenmeyen kamu alacakları ile ilgili olarak düzenlenmiş 13’üncü maddesinin 1’nci fıkrası uyarınca kamu alacağını zamanında ödemeyenlere, tahsilattan sorumlu dairece on beş gün içinde borçlarını ödemeleri veya mal bildiriminde bulunmaları gereği, bir Ödeme Emri ile tebliğ olunur. Lefkoşa Türk Belediyesi’nin Yasa’nın gereğini yerine getirerek, Coşku Trading Ltd.’in ödemesi gereken kamu alacağını zamanında ödenmemesini müteakip Ödeme Emri göndermesi gerekmektedir. Buradan hareketle zaman aşımı süresi hassasiyetle gözetilerek, 48/1977 sayılı Kamu Alacaklarının Tahsili Usulü Yasası’nda emrettiği biçimde işlem başlatılması gerekmektedir.
Sayın Faik Coşkun’un Lefkoşa Türk Belediyesi’nin konuya ilişkin dilekçelerine yazılı olarak cevap vermediği iddiası da araştırılmıştır. Sayın Coşkun, Lefkoşa Türk Belediyesi’ne 9 Ekim 2013, 30 Eylül 2014, 21 Ağustos 2015 ve 4 Mart 2016 tarihlerinde dilekçe vermiştir. Lefkoşa Türk Belediyesi, Sayın Coşkun’un 2013-2016 yılları arasında yapmış olduğu dört dilekçeden yalnızca 21 Ağustos 2015 tarihli olanı, 18 Eylül 2015 tarihinde yazılı olarak cevaplandırmıştır.
27/2013 Sayılı İyi İdare Yasası’nın 15’inci maddesinin 3’üncü fıkrası uyarınca Lefkoşa Türk Belediyesi’nin kendisine yazılı olarak yapılmış başvuruları otuz günlük süre içerisinde yazılı ve gerekçeli olarak cevaplandırma sorumluluğu vardır. İdarenin yapılan başvuruları yazılı ve gerekçeli olarak cevaplandırması ve Yasa’nı 4’üncü maddesinde açıklandığı şekliyle şikayetçinin söz konusu karar karşısında hangi hukuki yollara başvurabileceği konusunda bilgilendirmesi gerekir. Yine KKTC Anayasası, dilekçe hakkını bir temel hak olarak benimsemiş ve bu hususu KKTC Anayasası’nın 76’ncı maddesinde düzenlenmiştir. Sayın Coşkun’un dilekçe hakkı Lefkoşa Türk Belediyesi tarafından ihlal edilmiştir.
Netice itibarı ile Coşku Trading Ltd.’in, Lefkoşa Türk Belediyesi’nin İlan Reklam ve Levha resmi alacağını keyfi bir biçimde ve yasa ve/veya tüzüğe uygun kıstaslar çerçevesinde tahakkuk ettirilmediği yönündeki iddiasında haklı olmadığı sonucuna varılması gerekmektedir.
Emine DİZDARLI
Yüksek Yönetim Denetçisi
(Ombudsman)