Sayın Hakan İşlek, Bilgi Teknolojileri ve Haberleşme Kurumu’na (BTHK), Telsim Vodafone Mobile Operations Ltd.’i yazılı olarak şikayet ettiğini, söz konusu şikayetine istinaden Bilgi Teknolojileri ve Haberleşme Kurumu’nun yapılan dilekçeye yanıt vermediğini, bu nedenle dilekçe hakkının ihlal edildiğini iddia ederek konunun Dairemiz tarafından soruşturulmasını talep etmiştir.
Yapılan başvuru üzerine yakınma konusu yapılan şikayetler, 38/1996 sayılı Yüksek Yönetim Denetçisi (Ombudsman) Yasası kuralları çerçevesinde incelenmiş ve ekte sunulan rapor hazırlanmıştır.
Dairemiz tarafından yapılan soruşturma neticesinde Sayın İşlek’in, Telsim Vodafone Mobile Operations Ltd.’in ücretlendirme politikası ve uygulamalarına ilişkin 29 Temmuz 2016 tarihinde Telsim Vodafone Mobile Operations Ltd.’e şikayet dilekçesi yazdığı, söz konusu yazının dağıtımını B Bilgi Teknolojileri ve Haberleşme Kurumu’na yaptığı ve Telsim Vodafone Mobile Operations Ltd.’ten bir cevap alamadığı tespit edilmiştir. 38/1996 sayılı Yüksek Yönetim Denetçisi (Ombudsman) Yasası tahtında Yüksek Yönetim Denetçisi (Ombudsman) Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde yürütsel ve yönetsel yetkisi olan organ, makam, teşkilat, kamu kurum ve kuruluşlarının ifa etmiş oldukları hizmetlerin yürürlükteki mevzuata ve mahkeme kararlarına uygunluklarını ve yerindeliklerini denetlemekle görevlidir. Bu bağlamda, Telsim Vodafone Mobile Operations Ltd. İdare’nin bir parçası olmadığından ve/veya tüzel ve/veya özel bir şirket olduğundan direk olarak onlarla ilgili şikayetleri soruşturma olanağımız bulunmamaktadır.
Bilgi Teknolojileri ve Haberleşme Kurumu (BTHK) 6/2012 sayılı Elektronik Haberleşme Yasası tahtında kurulmuştur. Bu Yasa’nın amacı, elektronik haberleşmeyi düzenlemek için bağımsız bir organın kurulması, elektronik haberleşme sektöründe düzenleme ve denetleme yoluyla etkin rekabetin tesisi, tüketici hak ve menfaatlerinin gözetilmesi ve korunması amacıyla düzenlemelerin yapılması, ülke genelinde elektronik haberleşme hizmetlerinin yaygınlaştırılması, kaynakların etkin ve verimli kullanılması, haberleşme altyapı, şebeke ve hizmet alanında teknolojik gelişimin ve yeni yatırımların teşvik edilmesi ve bunlara ilişkin usul ve esasların belirlenmesidir. Elektronik haberleşmeden sorumlu Bakanlık Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanlığı olduğundan Bilgi Teknolojileri ve Haberleşme Kurumu İdare’nin bir parçasıdır. Bu durumda Yüksek Yönetim Denetçisi (Ombudsman) yürütsel veya yönetsel yetkisi olan kurumların ifa etmiş oldukları hizmetlerin yürürlükteki mevzuata ve Mahkeme kararlarına uygunluklarını ve yerindeliklerini denetlemekle ve/veya ilgili birimden yerine getirilmeyen hizmetle ilgili bilgi istemekle görevlidir.
Başvuru sahibi Sayın İşlek tarafından yazılan yazı veya şikayet doğrudan, resmi olarak, Bilgi Teknolojileri ve Haberleşme Kurumu’na yazılmadığından veya yapılmadığından Bilgi Teknolojileri ve Haberleşme Kurumu’nun söz konusu yazılı şikayeti cevaplama zorunluluğu yoktur. Buna rağmen, Bilgi Teknolojileri ve Haberleşme Kurumu, söz konusu yazının Kurum’a dağıtım yapılması üzerine Telsim Vodafone Mobile Operations Ltd.’e bir uyarı yazısı göndererek şikayeti 2 gün içerisinde cevaplamasını talep etmiştir. Telsim Vodafone Mobile Operations Ltd. 23 Eylül 2016 tarihinde Sayın İşlek’e ve Bilgi Teknolojileri ve Haberleşme Kurumu’na yanıt vermiştir. Bunu müteakip Sayın İşlek 11 Kasım 2016 tarihinde Bilgi Teknolojileri ve Haberleşme Kurumu’na yeniden başvurarak Telsim Vodafone Mobile Operations Ltd.’ten yanıt almadığını iddia etmiştir. Bunun üzerine, Bilgi Teknolojileri ve Haberleşme Kurumu 12 Ocak 2017 tarihinde Sayın İşlek’e 23 Eylül 2016 tarihinde cevap verildiğini hatırlatan bir yazı göndermiştir.
27/2013 sayılı İyi İdare Yasası’nın 15’inci maddesinin 3’üncü fıkrası tahtında, idare istemle ilgili kararını en geç otuz gün içinde, gerekçeli olarak, başvuran kişiye veya kişilere yazılı olarak bildirmesi gerekmektedir. İstem, yetkili olmayan bir İdare’ye yöneltilirse, kendisinden istemde bulunulan makam, istemi en geç beş iş günü içerisinde yetkili makama iletmesi ve istem sahibini yazılı olarak durumdan haberdar etmesi gerekirdi. Bilgi Teknolojileri ve Haberleşme Kurumu Telsim Vodafone Mobile Operations Ltd.’e bir yazı göndermesine rağmen bu hususu Sayın İşlek’e bildirmemiştir ve/veya geç bildirmiştir.
Global System for Mobile Communications (Mobil İletişim İçin Küresel Sistem) veya kısaca GSM bir cep telefonu iletişim protokolüdür. GSM operatörlerinin ücretlendirme periyodu 27 Nisan 2007 tarihinde başlamaktadır. KKTC Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanlığı ile Kıbrıs Mobile Telekomünikasyon Ltd. Şti ve Telsim Vodafone Mobile Operations Ltd. arasında imzalanan “GSM Sayısal Hücresel Mobil Telefon Sistemi Kurulması ve İşletilmesi ile İlgili Lisans Verilmesine İlişkin Sözleşme” tahtında GSM Tarifeleri Azami Ücret Tablosu oluşturulmaktadır. Bu bağlamda Bakanlık tarafından oluşturulan Azami ücretlerde veya ücretlendirme periyodunda Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanlığı’nın uluslararası normlara uygunluk sağlamak amacıyla gerekli tedbirleri almakla yükümlüdür.
6/2012 sayılı Elektronik Haberleşme Yasası’nın ilgili maddeleri altında yapılan Erişim, Ara Bağlantı, Piyasa Analizi ve Tarifeler Tüzüğü’nün 13’üncü maddesinin 1’inci fıkrası kuralları uyarınca gerçekleştirilen bir piyasa analizi sonucunda, ilgili perakende piyasada, etkin rekabetin tesis edilmediğinin ortaya konulması ve uygulanan diğer yükümlülük ve tedbirlerin Yasa ve bu Tüzük ile etkin rekabetin tesisi için belirlenen amaçların yerine getirilmesini tek başlarına sağlayacak mahiyette olmaması halinde, Kurum ilgili bir piyasada etkin piyasa gücüne sahip olduğunu tespit ettiği bir haberleşme sağlayıcısına perakende tarifelerin fiyat kontrolü ile ilgili yükümlülükler getirebilir.
Perakende Tarifelerin Azami Ücretlerin belirlenmesi ise Tüzüğün 15’inci maddesinde yer almaktadır. Söz konusu Tüzük maddesi tahtında Kurum, tarifelerin fiyat kontrolü ile ilgili yükümlülük getirilen piyasalarda, ürün ve hizmetlere ilişkin olarak, alt ve üst sınırları belirleyen “azami ücret cetvelleri” belirleyebilir, piyasa koşulları ve güncel gelişmeler doğrultusunda bu cetveller üzerinde değişiklik yapabilir, azami cetvellerini internet sitesinde yayımlayabilir. Tarifelerin fiyat kontrolü ile ilgili yükümlülük getirilen haberleşme sağlayıcıları, tarifelerini “azami ücret cetvelleri”nde belirlenen alt ve üst sınırlar dahilinde belirleyebilir.
6/2012 sayılı Elektronik Haberleşme Yasası tahtında kurulan Bilgi Teknolojileri ve Haberleşme Kurumu’nun görev ve yetkileri bahse konu Yasa’nın 15’inci maddesinde belirlenmiştir. Kurumun görev ve yetkileri arasında Elektronik Haberleşme ile ilgili konular üzerine Bakanlar Kurulu’na ve Bakanlığa görüş ve önerilerini bildirmek, kendi alanı için Bakanlığın gözetiminde elektronik haberleşme sahasında ulusal politikayı uygulamak, rekabeti sağlamak, Elektronik haberleşme sektöründe faaliyet gösterenlerin mevzuata uymasını izlemek, denetlemek veya denetlettirmek, konu ile ilgili usul ve esasları belirlemek, aykırılık halinde mevzuatın öngördüğü işlemleri yapmak ve idari para cezalarını ve diğer yaptırımları uygulamak vardır.
Aynı Yasa’nın 28’inci maddesi Bilgi Teknolojileri ve Haberleşme Kurumu’na resen veya kendisine intikal eden ihbar veya şikayet üzerine, bu Yasa’da belirlenen görevleri ile ilgili olarak haberleşme sağlayıcılarını izleyebilir, denetleyebilir ve denetlettirebilir. Bu hususa ilaveten Kurum söz konusu Yasa’nın 97’nci maddesi uyarınca soruşturma açabilir.
6/2012 sayılı Elektronik Haberleşme Yasası’nın 28’inci maddesinin 1’inci fıkrası Kuruma resen veya kendisine intikal eden ihbar veya şikayet üzerine, görevleri ile ilgili olarak resen haberleşme sağlayıcılarını izleyebilme, denetleyebilme ve denetlettirebilme yetkisi vermektedir. Bilgi Teknolojileri ve Haberleşme Kurumu, mezkur Yasa’nın kendisine verdiği görevleri yerine getirirken gerekli gördüğü hallerde, mahallinde de izleme, inceleme ve denetim yapabilmekte ve/veya yaptırabilmektedir. Bu bağlamda, Sayın İşlek’in Telsim Vodafone Mobile Operations Ltd. ile ilgili yapmış olduğu şikayetler Kuruma yapılan yazının dağıtımı neticesinde Kurum’un bilgisine dolaylı bir şekilde gelmiştir. Söz konusu yazının Kurum’un bilgisine gelmesi neticesinde Telsim Vodafone Mobile Operations Ltd.’e bir uyarı yazısı yazmış ve gereken uyarıyı yapmıştır. Söz konusu Şirket de yapılan bu uyarı üzerine harekete geçmiş ve yapması gerekeni yapmıştır. Bu nedenle Sayın İşlek, Bilgi Teknolojileri ve Haberleşme Kurumu’nun resen harekete geçme yetkisi olmakla birlikte, Telsim Vodafone Mobile Operations Ltd. aleyhine bir işlem başlatmamış olmasında bir ihmali ve/veya kusuru olmadığı görülmektedir.
Emine DİZDARLI
Yüksek Yönetim Denetçisi
(Ombudsman)