Sayın Mehmet Ünder, 25 Ocak 2017 tarihinde Milli Eğitim ve Kültür Bakanlığına yapmış olduğu 241 kayıt nolu dilekçesine cevap verilmediğini iddia ederek Dairemizden konunun soruşturulmasını talep etmiştir.
Yapılan başvuru üzerine konu, 38/1996 sayılı Yüksek Yönetim Denetçisi (Ombudsman) Yasası kuralları çerçevesinde incelenmiş ve ekte sunulan rapor tanzim edilmiştir.
Dilekçe hakkı KKTC Anayasası’nın 76’ncı maddesinde düzenlenmiştir. Söz konusu madde tahtında herkes kendileriyle veya kamu ile ilgili dilek veya şikayetleri hakkında tek başına veya topluca yetkili makamlara yazı ile başvurma ve bunların süratle incelenmesi ve karara bağlanması hakkına sahiptir. Gerekçeye dayanacak olan bu karar, en geç otuz gün içinde dilek ve şikayet sahibine yazılı olarak bildirilir. Böyle bir karardan zarar gören herkes veya otuz gün içerisinde kendisine bir karar bildirilmeyen her ilgili, dilek ve şikayet konusu hakkında yetkili mahkemeye başvurabilir.
11 Kasım 2013 tarihinde kabul edilen ve yürürlüğe giren 27/2013 sayılı İyi İdare Yasası’nın 15’inci maddesi de özel kişilerin istemleri ile ilgili KKTC Anayasası’nın 76’ncı maddesine benzer düzenlemeler içermektedir. İyi İdare Yasası’nın 15’inci maddesi uyarınca özel kişiler, kendileri veya kamu ile dilek ve şikayetleri hakkında, tek başına veya topluca, yetkili makamlara yazı ile başvurma ve idareden yetkisi içindeki bir konuda birel işlem yapmasını isteme hakkına sahiptir. İdare, kendisine yazı ile başvuran kişi ya da kişilere, üzerinde tarih bulunan bir alındı belgesi verir. İstem, yetkili olmayan bir idareye yöneltilirse, kendisinden istemde bulunulan makam, istemi en geç beş iş günü içerisinde yetkili makama iletir ve istem sahibini yazılı olarak durumdan haberdar eder. İdare, istemle ilgili kararını, en geç otuz gün içinde, gerekçeli olarak, başvuran kişiye veya kişilere yazılı olarak bildirir. Otuz günlük süre, istemin yetkili makama ulaşmasından itibaren hesaplanır. İdare, bu süre içerisinde yazılı ve gerekçeli yanıt vermeyi ihmal ederse, bundan dolayı doğacak zararları bu Yasadaki kurallar çerçevesinde gidermekle yükümlüdür. İdare, yazılı ve gerekçeli bildirimde, kararına karşı, hangi süreler içinde, hangi hukuki yollara başvurulabileceğini belirtir.
KKTC Milli Eğitim ve Kültür Bakanlığı nezdinde yapılan soruşturmada Sayın Mehmet Ünder’in 25 Ocak 2017 tarihinden önce yapmış olduğu dilekçelerdeki istemleri başka kurumları ilgilendirdiği veya düzeltilmesini talep ettiği hususların yetkileri dışında olması nedeniyle yetkili ve/veya ilgili kurum ve/veya makama gönderildiği ve araştırma sonucunun da işlem ve/veya dilekçe sahibine bildirildiği tespit edilmiştir. Bu bildirime rağmen, KKTC Milli Eğitim ve Kültür Bakanlığı’na yapmış olduğu dilekçelerine aldığı cevaplardan ikna olmayan Sayın Mehmet Ünder, KKTC Milli Eğitim ve Kültür Bakanlığı’na 25 Ocak 2017 tarihli bir yazı daha yazarak ve/veya yeni bir dilekçe vererek konunun tekrar incelenmesini ve yaşadığı mağduriyetin ve/veya haksızlıkların ortadan kaldırılmasını talep etmiştir. KKTC Milli Eğitim ve Kültür Bakanlığı Sayın Mehmet Ünder’in dilekçesine, KKTC Anayasası’nın ve keza İyi İdare Yasası’nın ilgili hükümleri uyarınca cevap vermemiştir. KKTC Milli Eğitim ve Kültür Bakanlığı Sayın Mehmet Ünder’in dilekçesine vermesi gereken cevabı vermeyerek hatalı davranmıştır. İdare, bundan dolayı doğacak zararları İyi İdare Yasası’ndaki kurallar çerçevesinde gidermekle yükümlüdür.
Sayın Mehmet Ünder 2013 yılı itibarıyla Doğu Akdeniz Üniversitesi ve/veya Kuzey Kıbrıs Eğitim Vakfı ile yaşadığı sorunlar nedeniyle Yüksek İdare Mahkemesi nezdinde YİM:136/2012 D. 1/2015 sayılı davayı ikame etmiştir. Söz konusu dava dinlendikten sonra Davalıların Sayın Mehmet Ünder’in İş Sözleşmesini yenileme yükümlülüğü olmadığı, davanın 75 günlük hak düşürücü süre dolduktan sonra açıldığı ve sözleşmenin yenilenmemesinin ihmal olarak değerlendirilmesinin olanaksız olması nedeniyle söz konusu dava ret ve iptal edilmiştir. Bunun üzerine Sayın Ünder YİM/ İstinaf 2/2015 D.7/2016 sayılı istinafı dosyalayarak söz konusu kararı istinaf etmiştir. Yüksek İdare İstinaf Mahkemesi, istinaf edenin gerek kararın iptali gerekse ihmalin sonlandırılması ile ilgili davasını 75 günlük hak düşürücü süre sonunda ikame ettiği cihetle ve keza Tek Yargıçlı Yüksek İdare Mahkemesi’nin davanın iptal edilmesi bulgusu hatalı olmadığından İstinaf Edenin istinafı red ve iptal edilmiştir. Bu itibarla Sayın Mehmet Ünder’in dilekçe hakkı ile ilgili şikayetleri dışında mezkûr davaların esasına giren konuları yeniden inceleme olanağımız bulunmamaktadır.
Bireylerin kamu ile ilgili dilek ve şikayetleri hakkında idari makamlara başvuruda bulunmaları ve kendileri veya faaliyet alanlarıyla ilgili konularda bilgi edinme haklarını kullanmaları, eşitlik, tarafsızlık ve açıklık ilkeleri temelinde demokratik ve şeffaf yönetimin gereğidir. Bu hususa bağlı olarak Milli Eğitim ve Kültür Bakanlığı KKTC Anayasası ve keza İyi İdare Yasası’nın ilgili hükümlerinin uygulanmasında gerekli hassasiyeti göstermeyerek hatalı davranmıştır.
Emine DİZDARLI
Yüksek Yönetim Denetçisi
(Ombudsman)