Dairemize başvuruda bulunan Sayın Tuygun Töre, Kalkınma Bankası Genel Kurulunun 2019 yılının Aralık ayından başvuruyu yapmış olduğu 12 Ağustos 2021 tarihine kadar toplanmadığını bu durumun Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Kalkınma Bankası Yasasına aykırı olduğunu iddia ederek konunun soruşturulmasını talep etmiştir.
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Kalkınma Bankası Yasasının 24’üncü maddesi uyarınca Genel Kurul, Kalkınma Bankası Teşkilatının önemli bir karar organı olup yılda en az bir kez toplanması gerekmektedir. Konu Yasanın 24, 25 ve 26’ncı maddeleri aşağıdaki gibidir.
Teşkilat ve
Organlar
|
24. Bankanın teşkilatı aşağıdaki şekildedir.
(1) Genel Kurul;
(2) Yönetim Kurulu;
(3) Denetleme Kurulu;
(4) Genel Müdür;
(5) Genel Müdür Yardımcısı;
(6) Merkez ve Merkez Şube İdari Teşkilâtı.
|
Genel
Kurul
|
25. (1) Bankanın pay sahibi defterinde yazılı bulunan hissedarlar, Bankanın
Genel Kurulunu oluştururlar.
- Banka Genel Kurulu yılda en az bir kez toplanır.
- Genel Kurul işlemleri Şirketler Yasasına bağlıdır.
|
Genel
Kurulun
görev ve
yetkileri
|
- Genel Kurulun yetki ve görevleri şunlardır:
(1) Bankanın yıllık faaliyet raporu ile Denetleme Kurulu raporunu incelemek;
(2) Sermayenin artırılmasına karar vermek;
(3) Bankanın tasfiyesi konusunda karar vermek; ve
(4) Yönetim Kurulu üyesi ile Denetleme Kurulu üyelerini atamak.
|
Konuyla ilgili görüşleri alınmak üzere Kalkınma Bankası Genel Müdürüne 18 Ağustos 2021 tarih ve OMB.0.00-00/00-21/171 sayılı ve 20 Haziran 2023 tarih ve OMB.0.00-00/00-23/80 sayılı yazılarımız gönderilmiştir. Kalkınma Bankası Genel Müdürü ve Genel Müdür Yardımcısı tarafından imzalanmış, 14 Kasım 2022 tarih ve KB:101.00.00/062929 sayılı ve 27 Temmuz 2023 tarih ve KB:101.00.00/A01 sayılı yazılar Dairemize gönderilmiştir. Sağlık Bakanlığı Müsteşarına, 20 Haziran 2023 tarih ve OMB.0.00-00/00-23/79 sayılı yazımız gönderilmiştir. Sayın Müsteşar, 23 Haziran 2023 tarih ve SAB.0.00-012/01-23/E.1999 sayılı yazıyı Dairemize göndermiştir.
Kalkınma Bankası tarafından gönderilen yanıtta Kalkınma Bankası Genel Kurul Toplantılarının yapılamama sebebinin bütün dünyayı etkisi altına alan Covid-19 salgını olduğunu, söz konusu hastalık sebebi ile de Sağlık Bakanlığının yaptığı açıklamalar ve/veya almış olduğu önlemler neticesinde kapalı ortamlardaki toplantılara kısıtlama getirildiğinden tüm hissedarları toplayamayıp 2019, 2020 ve 2021 yıllarına ait Genel Kurul toplantılarını gerçekleştiremedikleri ve son olarak 17 Aralık 2019 tarihinde Kalkınma Bankası’nın 2018 Mali Yılına ilişkin Genel Kurul Toplantısını gerçekleştirdikleri belirtilmiştir. Ayrıca Yönetim Kurulunun 26 Nisan 2022 tarih ve K/21/22 sayılı yazı ile Genel Kurulun 2 Aralık 2022 tarihinde yapılması yönünde karar ürettiğini ancak Yüksek Mahkemenin yerel seçimlere ilişkin almış olduğu karar ve belirtilen tarih dikkate alındığında 2 Aralık 2022 tarihinin seçim yasaklarına denk gelmesinden dolayı Yönetim Kurulunun 20 Eylül 2022 tarih ve K/158/22 sayılı yazı ile Genel Kurul toplantısının 6 Ocak 2023 Cuma günü Bankanın toplantı salonunda yapılmasına karar verildiğine değinilmiştir. Raporumuzun güncelleme aşamasında konu Genel Kurulun 3 Şubat 2023 tarihinde gerçekleştirildiği bilgisine ulaşılmıştır.
Bu noktada incelenmesi gereken 2020 ve 2021 yıllarında konu Genel Kurul toplantılarının yapılamamasının mevzuata uygun olup olmadığıdır.
Pandemi Döneminde getirilen kısıtlamalarla ilgili Sağlık Bakanlığı nezdinde yaptığımız soruşturmada Sağlık Bakanlığı Müsteşarı, Bulaşıcı Hastalıklar Üst Komitesi tarafından alınan karar doğrultusunda Covid-19 test ve aşılarının elektronik ortamda sorgulanması amacıyla Adapass uygulamasının ülkemizde kullanılmaya başlandığını, bu kapsamda Banka ve Genel Kurul toplantılarına giren kişilerin de kontrol edilebilmesi amacıyla 26 Ağustos 2021 tarihinde Resmi Gazetede yayımlanan karar doğrultusunda aşı ve test durumlarının sorgulanmaya başlandığını, 31 Mart 2022 tarihinde Resmi Gazetede yayımlanan karar ile de bu kontrolün kaldırıldığını belirtmiştir.
Sağlık Bakanlığı Müsteşarının vermiş olduğu bilgiden anlaşılacağı üzere toplantıların yapılması ile ilgili bir kısıtlama getirilmemekle birlikte toplantılara giren kişilerin kontrol edilebilmesi amacıyla 26 Ağustos 2021 tarihindeki karar uyarınca aşı ve test durumları sorgulanmaya başlanmıştır. Konu karar uyarınca Genel Kurul Toplantılarına katılacak olan kişilerin aşılı olsun yada olmasın toplantı tarihinden 72 saat önce yapılmış olan PCR veya Antijen testi yaptırmaları gerekmekteydi. Netice itibarıyla, 2020 ve 2021 yılında Genel Kurul Toplantısının yapılamaması Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Kalkınma Bankası Yasasına aykırıdır. Ancak bu durum 2020 yılı özelinde salgın bir hastalığın yeni baş göstermesi, beklenmeyen bir durum olması ve pandemi ilan edilmesi nedeniyle anlaşılır bir mazeret olarak değerlendirilebilir. Ancak 2021 yılında, 26 Ağustos 2021 tarihinde Resmi Gazetede yayımlanan karar doğrultusunda hissedarların PCR veya Antijen test sonuçları sorgulanarak konu Genel Kurul toplantısının yapılması gerekmekteydi. 2021 yılında Kalkınma Bankası Genel Kurulunun toplanmamasının idari bir ihmal olduğu kanaatindeyim.
İlkan VAROL
Yüksek Yönetim Denetçisi
(Ombudsman)