Dairemize başvuruda bulunan Sayın İsmail Gürsoy, Doğu Akdeniz Üniversitesi’nin Kuruluş Yasası’nda toplu taşımacılık yapabileceği ile ilgili bir düzenleme bulunmadığını, buna rağmen söz konusu Üniversitenin Mağusa şehir içi güzergâhında ücretsiz taşımacılık hizmeti verdiğini ve kendisi gibi Mağusa şehir içi hattında otobüs işletmeciliği yapan birçok kişiyi mağdur ettiğini iddia ederek, konunun Dairemiz tarafından soruşturulmasını talep etmiştir.
Yapılan başvuru üzerine konu, 38/1996 sayılı Yüksek Yönetim Denetçisi (Ombudsman) Yasası kuralları çerçevesinde incelenmiş ve ekte sunulan rapor tanzim edilmiştir.
Kuzey Kıbrıs Eğitim Vakfı ve Doğu Akdeniz Üniversitesi Kuruluş Yasası’nın 27’nci maddesinin 2’nci fıkrası altında çıkarılan Doğu Akdeniz Üniversitesi Yönetsel Hizmetler Personelinin Kadro ve Çalışma Tüzüğü’nün 6’ncı maddesi Üniversitedeki Yönetsel Hizmetlerin yürütülmesi amacıyla kurulan hizmet birimlerinin görevlerini tanımlamaktadır. Aynı Tüzüğün 6’ncı maddesinin 20’nci fıkrası Ulaşım İşleri Şube Amirliğinin görevlerini belirlemektedir. Ulaşım İşleri Şube Amirliği Üniversite öğrencileri ile Akademik ve Yönetsel Birimlerine verilmekte olan ulaşım hizmetlerinin alt ve üst yapısını geliştirir; ulaşım servislerini programlar, program dışı ulaşım hizmetlerini sürdürür, nakil araçlarının sigorta, bakım ve onarım işlerini yürütür; Üniversite dışından temin edilen ulaşım hizmetlerinin sözleşme şartlarını hazırlar, sözleşmeleri takip eder ve alınan hizmetleri denetler.
Doğu Akdeniz Üniversitesi nezdinde yaptığımız soruşturma neticesinde öğrencilere ve/veya akademik personele verilen taşımacılık hizmetlerinin ücretsiz olarak verildiği, mezkûr Üniversitenin şehir içi ulaşım izni olduğu, T izinlerinin Gazimağusa kentini kapsadığı ve “T” izinlerinin her yıl mevzuat çerçevesinde yenilendiği tespit edilmiştir.
Değiştirilmiş şekliyle 50/2000 sayılı Motorlu Araçlarla Yolcu ve Eşya Taşınması (Denetim) Yasası’nın 16’ncı maddesi Taşımacılık izni ile ilgili kuralları düzenlemektedir. Söz konusu Yasa’nın 16’ncı maddesinin (1)’inci fıkrası uyarınca ücret karşılığı olsun veya olmasın, yolcu minibüsü araçlarıyla turist grupları gezdirmesi, işçi veya personelin iş yerine ulaştırılması ile her türlü yolcu taşımacılığı, öğrencilerin öğrenim yerine ulaştırılması ve öğrenim yerinden dağıtılması gibi konularda taşımacılık yapacak işletmeciler, İzin Kuruluna başvurup Toplu Taşımacılık İzni alırlar.
Aynı maddenin “c” bendi uyarınca okul ve personel minibüsü veya otobüs yolcuları, okul veya işyerine giderken izinde belirtilen şekilde toplanır ve aynı yere indirilir. Dönüş zamanı tüm yolcular, izinde belirtilen kalkış yerinden veya yerlerinden araca biner ve izinde belirtildiği şekilde son durağa kadar taşınırlar. Sefer sırasında sözleşme uyarınca taşınan yolcular arasına başka yolcu alınamaz. Yine söz konusu maddenin 1’inci fıkrasının (D) bendi uyarınca aracın ön ve arka dış bölümünde (yüksekliği 15 cm kalınlığı 2 cm) elli metre mesafeden kolayca okunabilecek öğrenci taşıyacaksa “OKUL MİNİBÜSÜ” veya “PERSONEL OTOBÜSÜ” ibarelerinin yazılması gerekmektedir.
Doğu Akdeniz Üniversitesi’nin, 50/2000 sayılı Motorlu Araçlarla Yolcu ve Eşya Taşınması (Denetim) Yasası’nın 16’ncı maddesine uygun olarak “T” izinlerini aldığı Dairemize gönderilen Özel Toplu Taşıma Minibüs-Otobüs İşletme İzin Belgelerinden görülmektedir. İzin Kurulu tarafından söz konusu İzin Belgelerine 50/2000 sayılı Motorlu Araçlarla Yolcu ve Eşya Taşınması (Denetim) Yasası’nın 16’ncı maddesinin 1’inci fıkrasının (C), (Ç) ve (D) bentlerine uygun olarak “Doğu Akdeniz Üniversitesinde öğrenim gören öğrenci ve Üniversite personelini, Mağusa hudutları içerisinde, okuldan şehir merkezine ve okuldan Mağusa Salamis Yolunun Salamis Oteline kadar olan kısmına ve geri taşımak şartıyla geçerlidir. Başka yere devredilemez.” ve “Aracın ön ve arka dış bölümünde (yüksekliği 15 cm kalınlığı 2 cm) elli metre mesafeden kolayca okunabilecek şekilde, “OKUL OTOBÜSÜ YAZILI ” tabela bulundurulur.” şeklinde yasanın öngördüğü ve özel koşullar konulduğu açıkça görülmektedir.
Doğu Akdeniz Üniversitesi’nin Kuzey Kıbrıs Eğitim Vakfı ve Doğu Akdeniz Üniversitesi Kuruluş Yasası’nın 27’nci maddesi altında çıkarılan Yönetsel Hizmetler Personelinin Kadro ve Çalışma Tüzüğü’nün 6’ncı maddesinin 20’nci fıkrası tahtında mezkûr Üniversite kendi öğrencilerine ve personeline ücretli veya ücretsiz, ulaşım hizmeti verme hakkına sahiptir ve/veya Üniversite kendi öğrenci ve personelini taşımak için yetkilidir. Sayın İsmail Gürsoy, DAÜ’nün Mağusa şehir içi güzergâhında yaptığı taşımacılık hizmetinden herhangi bir ücret almadığını iddia etmesine rağmen bu husus DAÜ’nün taşımacılık yapmaması için bir gerekçe teşkil etmemektedir.
Söz konusu Tüzük Doğu Akdeniz Üniversitesi’ne öğrenci ve personelini taşıma yetkisi verdiğinden kendi Yasa ve Tüzüklerine aykırı bir durum olmadığı gibi gerekli izinleri almaları halinde belirtilen şartlar uyarınca kendi bünyelerinde taşımacılık yapabilirler. Bu durum iddia edildiği gibi Rekabet Yasasına aykırılık teşkil etmemektedir. Bu durumda Sayın İsmail Gürsoy’un haksız rekabet iddiası yersizdir ve/veya Sayın Gürsoy şikâyetinde haklı değildir.
Doğu Akdeniz Üniversitesi’nin 50/2000 sayılı Motorlu Araçlarla Yolcu ve Eşya Taşınması (Denetim) Yasası’na uygun olarak “T” izinlerini yenilediği sürece, Doğu Akdeniz Üniversitesi’nde öğrenim gören öğrenci ve Üniversite personeline ücretli veya ücretsiz ulaşım hizmetleri vermesinin kendi Kuruluş Yasası ve Tüzüğüne uygun olduğu kanaatindeyim.
Emine DİZDARLI
Yüksek Yönetim Denetçisi
(Ombudsman)