Sayın Nermin Tomgüsehan, Girne Kazasına bağlı Karaoğlanoğlu mevkiinde, Karaoğlanoğlu Caddesi’nde kain ve Zemus Ltd’in kullanımında bulunan taşınmaz malın büyük bir bölümünün kamulaştırılmış olduğunu, söz konusu taşınmaz malın içerisinde yer alan binanın trafiği olumsuz yönde etkilediğini, bu durumun bölgeye rahatsızlık verdiği cihetle 51/1995 sayılı Belediyeler Yasası ve Fasıl 83 Kamu Yolları (Koruma) Yasası’nın ilgili hükümleri uyarınca yıktırılması gerektiğini, söz konusu binanın yıktırılmadığını, bu nedenle Girne Belediyesi ve Karayolları Dairesi’ne şikayette bulunduğunu ancak söz konusu Belediye ve Karayolları Dairesi’nin bu konu ile ilgili şikayetlerine yanıt vermediklerini belirterek konunun Dairemiz tarafından soruşturulmasını talep etmiştir.
Yapılan başvuru üzerine konu, 38/1996 sayılı Yüksek Yönetim Denetçisi (Ombudsman) Yasası kuralları çerçevesinde incelenmiş ve ekte sunulan rapor hazırlanmıştır.
Girne Kazası, Karaoğlanoğlu Köyü, Karaoğlanoğlu Caddesi Mevkii, Ahmet Aksu Sokağına hemhudut olan Pafta/Harita : XII/11.W2, 163/1 numaralı parselde bulunan taşınmaz mal, konum itibarı ile Girne Belediyesi’nin imar sınırları içerisindedir. Söz konusu taşınmaz mal, Sayın Salih ve Kezban Yek’in T Cetveline işlenirken D-491/90 numaralı kamulaştırma kararı ve/veya emri dikkate alınmıştır. Toplam 4300 ayak kare alanı olan 163 numaralı parselin 2800 ayak karelik bölümü kamu yoluna ayrıldıktan sonra geriye kalan 1500 ayak karelik kısmı Sayın Salih ve Kezban Yek’e tahsis edilmiştir. Kamulaştırma neticesinde, 4300 ayak kare büyüklüğündeki 163 numaralı parsel 2800 ayak kare ve 1500 ayak kare olmak üzere iki parçaya bölünmüştür. 1500 ayak karelik alan, 163/1 numaralı parsel olarak tanımlanmış ve bu alan için 556536 puan değeri ve/veya puan bedeli belirlenmiştir. Sayın Salih ve Kezban Yek söz konusu taşınmaz mal için saptanan puan bedelini ve/veya puan değerini yatırarak 163/1 numaralı parseldeki taşınmaz malın mülkiyetini aldılar. Tapu ve Kadastro Dairesi’nin isdar ettiği 2283 numaralı Taşınmaz Mal Koçanı’na göre söz konusu taşınmaz mal, 164/1 numaralı parsele, 199.10/1 numaralı parsele ve kamu yoluna hemhuduttur. Söz konusu taşınmaz mal üzerinde zeminde işyeri, 1 mutfak, 1 tuvalet, 2 oda ve avlu bulunmaktadır. İşyeri olarak kullanılan Zemus Ltd, 12 Şubat 1997 tarihinde Sayın Salih ve Kezban Yek’ten satın alınmıştır. Bu tarihten sonra söz konusu yerde herhangi bir kamulaştırma ve/veya ilave inşaat yapılmamıştır.
Zemus Ltd.’in konumu incelendiğinde, mezkur binanın önünde kaldırım bulunmaktadır ve bina aynı sokak içerisindeki komşu binalarla aynı hizadadır. Binadan kaldırıma ve/veya kamu yoluna doğru, araçların sürüşünü engelleyecek veya trafiği olumsuz yönde etkileyecek biçimde herhangi bir taşma ve/veya inşaat olmadığı gözle görülmektedir. Karaoğlanoğlu Caddesi’nde kain 163/1 numaralı parsel, kamu yoluna hemhuduttur. Buna bağlı olarak söz konusu parselden kamu yoluna taşan herhangi bir yapı mevcut değildir. Bu durumda söz konusu taşınmaz malın sahiplerinin herhangi bir Yasayı ihlal ettikleri ve/veya herhangi bir yasanın hükümlerine aykırı davrandıkları söylenemez. Her halükarda Fasıl 83 Kamu Yolları (Koruma) Yasası’nın ilgili hükümlerine aykırı davranan bir kişi suç işlemiş olur ve mahkumiyeti halinde para cezasına veya hapis cezasına veya mahkeme yukarıda belirtilen cezalara ek olarak suça konu teşkil eden yapının ortadan kaldırılmasına emir verebilir. Yerinde yapılan incelemede, söz konusu yolda seyreden araçların sürüşünü engelleyecek veya trafiği olumsuz yönde etkileyecek veya Fasıl 83 Kamu Yolları (Koruma) Yasası’nın ilgili hükümlerine aykırı herhangi bir olumsuz eylem bulunmamaktadır.
Bu itibarla Sayın Nermin Tomgüsehan’ın Zemus Ltd’in binasının yıktırılması gerektiği iddiasının yersiz ve/veya yasal zeminden yoksun olduğu sonucuna varılması gerekmektedir.
Emine DİZDARLI
Yüksek Yönetim Denetçisi
(Ombudsman)