Dairemize başvuruda bulunan Sayın Turgay Öykün, Yenierenköy’de Ecem Ticaret adı altında faaliyet gösteren İşletmesi için tahakkuk ettirilen 2018 Yılı Meslek Vergisini Yenierenköy Belediyesine ödemesine rağmen Yenierenköy Belediyesi’nin almış olduğu karara istinaden o yıl için tahakkuk ettirilen Meslek Vergisinin geriye dönük olarak uyguladıklarını, ve bunun sonucunda maddi zarara uğradığını iddia ederek Dairemizden yardım talebinde bulunmuştur.
Yapılan başvuru üzerine konu , 38/1996 sayılı Yüksek Yönetim Denetçisi (Ombudsman) Yasası kuralları çerçevesinde incelenmiş ve ekte sunulan rapor tanzim edilmiştir.
Yenierenköy Belediye Başkanı Sayın Emrah Yeşilırmak Dairemize gönderdiği 05 Şubat 2019 tarihli cevap yazısına göre Belediye sınırları içerisinde bulunan ticari işletmelerin 2018 yılına ait Meslek Vergilerinin son ödeme tarihinin 31 Ekim 2019 olduğu anlaşılmaktadır. Sayın Turgay Öykün’ün Ecem Ticaret adına 2018 yılı içerisinde Yenierenköy Belediyesi tarafından 2017 yılı için tahakkuk ettirilen Meslek Vergisi miktarının 250.00 (İkiyüz Elli) Türk Lirası’dır. Yenierenköy Belediyesi’nin hesapları veya kayıtları incelendiğinde Sayın Turgay Öykün’ün Ecem Ticaret adına 2017 yılı için tahakkuk ettirilen Meslek Vergisinin tamamını ödemediğini, Yenierenköy Belediyesi’nin ödenen meblağın 100.00 (yüz) Türk Lirasını Meslek Vergisine ve 40.00 (Kırk) Türk Lirasını İşyeri Bulundurma Harcına mahsup ettiği görülmektedir. Yenierenköy Belediyesi 2017 yılına ait Meslek Vergileri ile ilgili yasanın kendisine vermiş olduğu yetkiye istinaden Meslek Vergilerinde düzenlemeye gitmiştir. Bu değişiklik neticesinde 51/1995 sayılı Belediyeler Yasası’nın 80. maddesinde Meslek Vergisi’nin tarhı, tahakkuku ve tahsili gayet açık ve net bir şekilde düzenlemiştir. Bu düzenleme ışığında Yenierenköy Belediye Meclisi her yıl Haziran ayı sonuna kadar Meslek Vergisini tarh etmektedir. Ancak 24 Haziran 2018 tarihinden itibaren göreve gelen Belediye Meclisi bir önceki Belediye Başkanının ve Meclisinin böyle bir karar üretmediğini fark etmesi üzerine 29 Ağustos 2018 tarihinde işyerlerinin faaliyet gösterdiği alana göre tekrardan vergilendirme yapılmıştır. Belediye Meclisi ve Başkanı tarafından alınan kararları gösteren listelerin askıya asıldığını, söz konusu listelerin yirmi gün süreyle askıda kaldığı ve bu süre içerisinde herhangi bir itiraz gelmemesi üzerine mezkur değişikliğin yürürlüğe girdiği açıkça görülmektedir.
51/1995 sayılı Belediyeler Yasası’nın 80’inci maddesi tahtında Belediye Meclisi her yıl Haziran ayı sonuna kadar Meslek Vergisi tarh eder. Düzenlenen listeler Belediyede askıya alınır ve bu durum en az günlük yayınlanan iki gazetede üç gün süreyle halka duyurulur. Gazetedeki son ilan gününden başlayarak yirmi gün içinde yükümlüler itiraz edebilirler. İtirazlar Belediye Meclisince incelenerek 10 gün içinde karara bağlanır. Meslek Vergisi her yıl Ekim ayının sonuna kadar ödenir.
Belediyeler Yasası’nın 80’inci maddesi gereğince Belediye Meclisi herhangi bir takvim yılının Meslek Vergisini her yılın Haziran ayının sonuna kadar tarh etmesi gerekmektedir. Yenierenköy Belediyesi’nin bir önceki yönetimi veya Belediye Başkanının isitfası neticesinde 2018 yılında Meslek Vergisi’nin tarhiyatı ile ilgili bir karar alınamadığını, 24 Haziran 2018 tarihli Yerel Yönetim Seçimlerine kadar yönetim boşluğunu gidermek için Belediye Yönetimi’ne Kayyum atanması sonucunda bu konudaki kararların alınması gecikmiştir. 2018 yılı Yerel Yönetim Seçimleri ile göreve gelen Yeni Belediye Başkan ve Yeni Meclis Yönetimi bu eksikliği gidermiş ve 2018 Yılı için Meslek Vergisi’nin tarh etmiştir. Belediyeler Yasası’na göre Meslek vergisi tarh etmek Belediye Meclisinin görev yetki ve sorumluluğu arasındadır. Bu yükümlülük ve/veya sorumluluk ışığında Belediye Meclisi 29 Ağustos 2018 tarihinde Meslek Vergisini tarh ettirmiştir. Yasanın 80’inci maddesi uyarınca listeler asıldıktan 20 (Yirmi) gün içerisinde herhangi bir itiraz gelmemesi ile Meslek Vergisi yürürlüğe girmiştir.
Sayın Turgay Öykün 10 Eylül 2018 tarihinde Yenierenköy Belediyesi’ne hitaben bir dilekçe yazdığını iddia etmiştir. Yenierenköy Belediyesi bu iddiayı redddetmiştir. Sayın Emrah Yeşilırmak Sayın Öykün’ün İşyeri Borç Bildirimi üzerine yazdığı yazıyı bir dilekçe olarak kabul etmemiştir. Yenierenköy Belediyesi İşyeri Borç Bildirimi üzerine yazılan bu yazıyı bir dilekçe olarak kabul etmediği cihetle söz konusu yazıya herhangi bir cevap vermemiştir. Sayın Turgay Öykün 17 Ocak 2019 tarihinde Yenierenköy Belediyesi Başkanlığı’na hitaben yazdığı dilekçesine Yenierenköy Belediyesi 22 Ocak 2019 tarihinde Sayın Öykün’e yazılı cevap vermiştir.
27/2013 sayılı İyi İdare Yasası’nın Üçüncü Kısımı İdari İşlemleri Düzenleyen Kuralları içermektedir. Bu bağlamda Yasanın 15’inci maddesi özel kişilerin işlemleri ile ilgili kuralları kapsamaktadır. Özel Kişiler, kendileri veya kamu ile dilek ve şikayetleri hakkında, tek başına veya topluca, yetkili makamlara yazı ile başvurma ve idareden yetkisi içindeki bir konuda birel işlem yapmasını isteme hakkına sahiptir. İdare, kendisine yazı ile başvuran kişi yada kişilere, üzerinde tarih bulunan bir alındı belgesi verir. İdare işlemle ilgili kararını, en geç otuz gün içinde, gerekçeli olarak, başvuran kişi veya kişilere yazılı olarak bildirir.
Sayın Turgay Öykün’ün 10 Eylül 2018 tarihinde Yenierenköy Belediyesi’ne sunduğunu iddia ettiği dilekçe İşyeri Borç Bildirimi belgesinin altına yazılan yazı olması nedeniyle İyi İdare Yasası’nın öngördüğü kurallara uymamaktadır ve bu nedenle de Yenierenköy Belediyesi tarafından dilekçe olarak kabul edilmemiştir. İyi İdare Yasası bir işlem veya dilekçenin nasıl yapılacağı hususunu düzenlediği cihetle Belediyenin bu konuda hata yaptığı söylenemez. Yenierenköy Belediyesi’nin yaşadığı sorunlar ve/veya Belediyenin yaşadığı bir takım olumsuzluklardan dolayı 2018 yılı Meslek Vergisi kararının alınması 60 (altmış) gün süreyle gecikmiştir.
Bu itibarla Yenierenköy Belediyesi’nin geriye dönük “zamlı tarife” ile Meslek Vergisi talep ettiği ve/veya alması gerekenden fazla aldığı iddiasının yersiz olduğu anlaşılmaktadır.
Emine DİZDARLI
Yüksek Yönetim Denetçisi
(Ombudsman)