Sayın Yeşim Özkan, evinin yakınında bulunan Mod Cafe isimli işyeri ile ilgili rahatsızlık ve şikayetlerini Çevre Koruma Dairesi ve Lefkoşa Türk Belediyesi’ne birer dilekçe yazarak bildirdiğini ancak sorunun çözülmediğini ve dilekçelerine cevap alamadığını iddia ederek konunun soruşturulması talebi ile Dairemize başvuruda bulunmuştur.
Yapılan başvuru üzerine konu, 38/1996 sayılı Yüksek Yönetim Denetçisi (Ombudsman) Yasası kuralları çerçevesinde incelenmiş ve rapor hazırlanmıştır.
Sayın Yeşim Özkan’ın başvurusu ile ilgili olarak 10 Kasım 2023 tarihinde, OMB.0.00-03/00-23/158 sayılı yazı ile Çevre Koruma Dairesi Müdürü’nden, OMB.0.00-03/00-23/159 sayılı yazı ile de Lefkoşa Türk Belediyesi Başkanı’ndan bilgi talep edilmiştir. Çevre Koruma Dairesi Müdürü, 28 Kasım 2023 tarihinde ÇKD.0.00-753/07-23/E.2623 sayılı yazı ile sorularımızı cevaplandırmıştır. Lefkoşa Türk Belediyesi Başkanı Dairemize gönderdiği 11 Aralık 2023 tarihli, LTB.0.00-753/07-23/E.6840 sayılı cevap yazısı ile konuya ilişkin bilgi vermiştir.
Sayın Yeşim Özkan, Lefkoşa Köşklüçiftlik Bölgesi’nde ikamet etmektedir. Sayın Özkan, 29 Eylül 2023 tarihinde Lefkoşa Türk Belediyesi’ne yaptığı şikâyet dilekçesinde, evinin yakınında, II. Selim Caddesi No 44, Köşklüçiftlik adresinde bulunan Mod Cafe isimli işyerine izinsiz ve imar kurallarına aykırı biçimde ilave yapıldığını, bu konuda 27 Haziran 2022 tarihinde Belediye’ye şikâyette bulunduğunu ve bunun üzerine yıkım kararı verildiğini, ancak işyerinin bu karara uymaması üzerine konunun mahkemeye taşındığını ifade etmektedir. Sayın Özkan Belediye’ye sunduğu dilekçesinde aradan geçen bir yıllık sürede bir sonuca varılamadığını belirterek gereğinin yapılmasını talep etmektedir.
Lefkoşa Türk Belediyesi Başkanı Dairemize gönderdiği cevap yazısında, Sayın Yeşim Özkan’ın bildirimi üzerine İmar Şubesi tarafından durum tespiti yapılarak işyerine ihbar gönderildiğini, 29 Ağustos 2022 tarihinde Lefkoşa Kaza Mahkemesi Ceza Mukayyitliğinde 6778/2022 sayılı dava ikame edildiğini ifade etmektedir. Sayın Başkan bu konuda şikayetçiye bilgi verildiğini kaydetmiştir. Bu gelişmenin ilgili tarihte Sayın Yeşim Özkan’a yazılı olarak bildirildiğine ilişkin bir belge gönderilmemiştir. Ancak konuya ilişkin soruşturmamızın başlaması akabinde Lefkoşa Türk Belediyesi Müdürü 29 Kasım 2023 tarihli, LTB.0.00-012/01-23/E.6650 sayılı yazı ile Sayın Yeşim Özkan’a konuya ilişkin bilgilendirme yapmıştır.
KKTC Anayasası dilekçe hakkını bir temel hak olarak benimsemiş ve bu hususu KKTC Anayasası’nın 76’ncı maddesinde düzenlenmiştir. KKTC Anayasası’nın 76’ncı maddesi şöyledir;
(1) Herkes, kendileriyle veya kamu ile ilgili dilek ve şikayetleri hakkında tek başına veya topluca, yetkili makamlara yazı ile başvurma ve bunların süratle incelenmesi ve karara bağlanması hakkına sahiptir.
Gerekçeye dayanacak olan bu karar, en geç otuz gün içinde, dilek ve şikayet sahibine yazılı olarak bildirilir. Böyle bir karardan zarar gören herkes veya otuz gün içerisinde kendisine bir karar bildirilmeyen her ilgili, dilek ve şikayet konusu hakkında yetkili mahkemeye başvurabilir.
(2) Yurttaşlar, tek başlarına veya topluca Cumhuriyet Meclisine yazı ile başvurma hakkına sahiptir. Bu hakkın kullanılma biçimi yasa ile düzenlenir.
27/2013 sayılı İyi İdare Yasası’nın 15’nci maddesi özel kişilerin istemlerine ilişkin olup şu şekildedir;
|
Özel Kişilerin İstemleri
|
15.
|
(1)
|
Özel kişiler, kendileri veya kamu ile dilek ve şikayetleri hakkında, tek başına veya topluca, yetkili makamlara yazı ile başvurma ve idareden yetkisi içindeki bir konuda birel işlem yapmasını isteme hakkına sahiptir. İdare, kendisine yazı ile başvuran kişi ya da kişilere, üzerinde tarih bulunan bir alındı belgesi verir.
|
|
|
|
(2)
|
İstem, yetkili olmayan bir idareye yöneltilirse, kendisinden istemde bulunulan makam, istemi en geç beş iş günü içerisinde yetkili makama iletir ve istem sahibini yazılı olarak durumdan haberdar eder.
|
|
|
|
(3)
|
İdare, istemle ilgili kararını, en geç otuz gün içinde, gerekçeli olarak, başvuran kişiye veya kişilere yazılı olarak bildirir. Otuz günlük süre, istemin yetkili makama ulaşmasından itibaren hesaplanır. İdare, bu süre içerisinde yazılı ve gerekçeli yanıt vermeyi ihmal ederse, bundan dolayı doğacak zararları bu Yasadaki kurallar çerçevesinde gidermekle yükümlüdür.
|
|
|
|
(4)
|
İdare, yazılı ve gerekçeli bildirimde, kararına karşı, hangi süreler içinde, hangi hukuki yollara başvurulabileceğini belirtir.
|
27/2013 sayılı İyi İdare Yasası’nın 15’nci maddesinin 3’üncü fıkrasına göre İdare, kendisine yapılan başvurulara ilişkin kararını, en geç otuz gün içinde, gerekçeli olarak, başvuran kişilere yazılı olarak bilgilendirmekle yükümlüdür.
Lefkoşa Türk Belediyesi’nin konu ile ilgili olarak kendilerine yapılan şikâyeti kısa sürede değerlendirmeye aldığını, izinsiz ve imar kurallarına aykırı olduğunu tespit ettiği işlemlerle alakalı yasal süreci başlattığı anlaşılmaktadır. Ancak Belediyenin Sayın Özkan’ın dilekçesini yazılı olarak cevaplandırmak hususunda Anayasa’nın 76’ncı maddesi ile İyi İdare Yasası’nın 15’inci maddesinde belirtilen otuz günlük süreyi aştığını söylemek mümkündür.
Sayın Yeşim Özkan yine aynı işyeri ile ilgili olarak 27 Temmuz 2023 tarihinde Çevre Koruma Dairesi’ne bir dilekçe ile başvuruda bulunmuştur. Sayın Özkan dilekçesinde, Mod Cafe adlı işyerinde Çevre Koruma Dairesi’nin izin verdiği gün ve saatlere uyulmaksızın yüksek sesle müzik yapıldığını ve bundan rahatsız olduğunu belirtmektedir.
Çevre Koruma Dairesi’nin ilgili dönemki Müdürü Dairemize gönderdiği cevap yazısında bahse konu şikâyet hakkında uzun dönemi kapsayan bir denetim çalışması başlatıldığını ve bu çalışmanın tamamlanmasının ardından şikâyet sahibine yazılı bilgi verileceğini belirtmektedir.
KKTC Anayasası’nın ve İyi İdare Yasası’nın dilekçelerin cevaplandırılmasına ilişkin ilgili maddelerine yukarıda yer verilmiştir. Yinelemek gerekirse, İdare kendisine yapılan dilekçeleri otuz gün içerisinde yanıtlamakla yükümlüdür.
Çevre Koruma Dairesi’nin şikâyete konu durumla ilgili belli bir dönemi kapsayacak bir çalışma içerisinde olduğu hususunda Sayın Özkan’a bilgi vermesi gerektiği kanaatindeyim. Çevre Koruma Dairesi otuz gün içerisinde Sayın Özkan’a bilgi vermeyerek KKTC Anayasası ile 27/2013 sayılı İyi İdare Yasası’nın ilgili hükümlerine aykırı davranmıştır.
İlkan VAROL
Yüksek Yönetim Denetçisi
(Ombudsman)