Dairemize başvuruda bulunan Sayın Saffet Bayram, İstanbul Üniversitesi, Cerrahpaşa Tıp Fakültesi’nde vefat eden babası merhum Tuncer Bayram’la ilgili 22 Nisan 2019 tarihinde KKTC Sağlık Bakanlığı’na şikayetlerini içeren bir yazı yazarak istemde bulunduğunu, mezkur yazıyı KKTC Sağlık Bakanlığı’na verirken kendisine üzerinde dilekçe tarihi bulunan Sağlık Bakanlığı Alındı Belgesi verildiğini ancak aradan uzun bir süre geçmesine rağmen bir cevap alamadığını iddia ederek konunun soruşturulmasını talep etmiştir.
Yapılan başvuru üzerine konu, 38/1996 Sayılı Yüksek Yönetim Denetçisi (Ombudsman) Yasası kuralları çerçevesinde incelenmiş ve ekte sunulan rapor hazırlanmıştır.
Sayın Saffet Bayram’ın başvurusu üzerine başlattığımız soruşturmada yakınma konusu olan şikayeti layıkıyla değerlendirebilmek amacıyla KKTC Sağlık Bakanlığına gerekli sorular sorulmuş ve Bakanlık Müdürü Sayın Yusuf Önderol da talep edilen Yatış Bigileri ile Epikriz Raporunu ve/veya olayı anlatan cevapları yazılı olarak Dairemize göndermiştir.
KKTC Sağlık Bakanlığı Bakanlık Müdürü Sayın Yusuf Önderol 4 Mart 2020 tarihinde Dairemize gönderdiği yazıda merhum Tuncer Bayram’ın 17 Şubat 2019 tarihinde Gazimağusa Devlet Hastanesi Acil Servisinde başlayan tedavisinin Dr. Burhan Nalbantoğlu Devlet Hastanesine sevkine kadar olan süreci izah etmiş ve söz konusu yazısına Taburculuk Özet Formunu (Epikriz) ve Patoloji Raporunu eklemiştir. Bilahare Sayın Önderol ikinci bir yazı göndererek veya 09 Temmuz 2020 tarihli yazısında Sayın Saffet Bayram’a 26 Nisan 2019 tarihinde yazılı bir cevap verildiğini, bu cevapta başlattıkları araştırmanın neticesini Sayın Bayram’a bildirileceğini, bu bağlamda KKTC Sağlık Bakanlığı’na sunulması beklenilen bilgi ve belgeler olması münasebetiyle araştırmanın neticesine ilişkin bilgilerin daha erken bir zamanda sunulamadığını, KKTC Sağlık Bakanlığınca yapılan detaylı araştırmalara ilişkin tüm bilgi ve belgelerin Dairemize gönderildiğini belirtmiştir.
Görüleceği üzere, KKTC Sağlık Bakanlığı Sayın Saffet Bayram’ın dilekçesiyle ilgili yapmış olduğu araştırma neticesinde Dairemize ayrıntılı ve/veya konuyla ilgili tatmin edici bir bilgi ve/veya belge sunmuştur. Ancak KKTC Sağlık Bakanlığı söz konusu olay ile ilgili herhangi bir soruşturma başlatılıp başlatılmadığını ve/veya söz konusu soruşturmanın sonuçlandırılıp sonuçlandırılmadığıyla ilgili bir bilgi vermemiştir.
KKTC Sağlık Bakanlığı’nın, Yüksek Yönetim Denetçisi (Ombudsman) Dairesi’ne sunduğu bilgi ve belgeler uyarınca olgular şu şekilde özetlenebilir. Sayın Saffet Bayram’ın merhum babası Sayın Tuncer Bayram’ın 17 Şubat 2019 tarihinde Yeşilköy’de ikametgahında rahatsızlanarak önce Erenköy Sağlık Ocağına götürüldüğü, ilk muayenesinden sonra aynı gün Gazimağusa Devlet Hastanesi Acil Servisine sevk edildiği, Acil Serviste Hasta Tuncer Bayram’ın Dr. Aysel Abi tarafından muayene edildiği, bunu müteakip Sayın Tuncer Bayram İskemik kalp hastalığı tanısı ile koroner yoğun bakım ünitesine yatırıldığı ve 18 Şubat 2019 tarihinde Kardiyoloji Uzmanı Dr. Mehmet Artan’a konsülte edildiği tespit edilmiştir. Ayrıca Sayın Bayram’ın vücudunda yer yer yaygın cilt döküntüleri gözlemlenerek Dr. Sumru Akçaba’dan konsültasyon istendi. Hastanın teşhisini kesinleştirmek amacıyla Dr. Fatma Deniz biyopsi almıştır. Merhum’un patoloji neticesinin “Büllöz Pemfigoid” olduğu saptandıktan sonra Dr. Fatma Deniz’in önerisi ile merhum Lefkoşa Dr. Burhan Nalbantoğlu Devlet Hastanesi’ne sevk edilip Dermatoloji servisine yatırılmış ve tedavisine başlanmıştır. Söz konusu hastalık için gerekli olan spesifik testler ülkemizde yapılamadığından 25 Şubat 2019 tarihinde Sağlık Kurulu Kararı ile hasta İstanbul Üniversitesi, Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Hastanesine sevk edilmiş ve mezkur Hastanede tedavisine başlanmış ancak hasta 9’uncu gün vefat etmiştir.
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Anayasası’nın 76’ncı ve 27/2013 sayılı İyi İdare Yasası’nın 15’inci maddeleri gereğince kişilerin kamu ile ilgili dilek ve şikayetleri hakkında tek başına veya topluca yazı ile başvurma ve idareden yetkisi içindeki bir konuda birel işlem yapmasını isteme hakkına sahiptir. İdare, istem ile ilgili kararını, en geç otuz gün içerisinde gerekçeli olarak başvuran kişiye yazılı olarak bildirmesi gerekmektedir.
KKTC Sağlık Bakanlığı Sayın Saffet Bayram’ın 22 Nisan 2019 tarihli dilekçesine 26 Nisan 2019 tarihinde bir cevap verdiğini iddia etmiştir. Ancak söz konusu cevabın Sayın Saffet Bayram’a nasıl ulaştığı, ulaşıp ulaşmadığını ve/veya hangi tarihte ulaştığı yönünde bir bilgi bulunmamaktadır.
Hastalar, kendileri veya yasal temsilcileri vasıtasıyla tedavinin koordinasyonundan sorumlu hekim veya hekimlerden hastalığın olası veya kesin tanısı, uygulanacak tedavi, bunların faydaları ve muhtemel sonuçları, alternatif tedavi yöntemleri veya ortaya çıkabilecek temel sonuçlar hakkında sözlü ve yazılı bilgi alma hakkına sahiptir.
Aileden birini kaybetmek hiçbir zaman hazırlanacağınız bir deneyim değildir. Aileden birini veya bir yakınını kaybedenler acılarını tarif edemezler ve bireylerin bu acı ile başa çıkmaları zor olur. Özellikle bir hastanede veya sağlık kuruluşunda yakınını kaybeden bir kişi hata olduğunu düşünebilir. Bu nedenle böyle bir hassas dönemden geçen kişiye karşı daha dikkatli ve/veya daha özenli davranarak gerekli bilgi ve belgeleri vererek ve/veya yasal yükümlülüklerini zamanında yerine getirerek acısı olan bireyleri rahatlatmak gerekir.
İyi İdare Yasası tahtında İdare açıklık ilkesine uygun faaliyette bulunur. İdare, kişisel verilerin korunmasına ilişkin kurallara uygun olarak, resmi belgelere erişim hakkını korumaktadır. KKTC Sağlık Bakanlığı gereken bilgileri merhumun ailesine zamanında vererek Hastane Yönetimi’nin açıklık ilkesine uygun davranması gerekirdi.
İdarenin kendisine yapılan başvuruları gerekli özeni göstererek etkin, süratli ve doğru bir şekilde sonuçlandırmakla yükümlüdür. İdare elde ettiği neticeyi de başvuru sahiplerine bildirmesi idareye duyulan güvenin sarsılmaması için büyük önem arz etmektedir.
Emine DİZDARLI
Yüksek Yönetim Denetçisi
(Ombudsman)
Eki: Rapor
Dağıtım: KKTC Cumhurbaşkanlığı,
KKTC Başbakanlığı,
KKTC Sağlık Bakanlığı,
Sayın Saffet Bayram.